فرار موفقیت‌آمیز علی عبدالامام، وبلاگ‌نویس سرشناس بحرینی
۱۳۹۲ اردیبهشت ۲۱, شنبه
بعد از نزدیک به ۲ سال زندگی مخفی، علی عبدالامام، وبلاگ‌نویس مشهور و منتقد بحرینی، توانست از بحرین فرار کند. علی عبدالامام که یکی از پیشگامان رسانه‌های آنلاین در پادشاهی کوچک و ثروتمند بحرین است، در سال ۱۹۹۹ وب‌سایت پربیننده‌ی “بحرین آنلاین” را تاسیس کرد.
وب‌سایت “بحرین آنلاین” یکی از اولین رسانه‌های آنلاین دموکراسی‌خواه و منتقد بحرین و از اصلی‌ترین فروم‌های سیاسی این کشور است. علی عبدالامام به دلیل اداره‌ی این وب‌سایت، نوشته‌های وبلاگ شخصی‌اش و فعالیت‌هایش در راه حقوق بشر بارها بازجویی و در سپتامبر ۲۰۱۰ به همراه ۲۵ فعال حقوق بشر بازداشت شد.
عبدالامام در زندان تحت شکنجه قرار گرفت و بارها کتک خورد. وب‌سایت "بحرین آنلاین" علی‌رغم آن‌که به دستور مقامات بحرین فیلتر شده است، روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بازدیدکننده دارد.
آغاز زندگی مخفی با شروع اعتراضات بحرین
در اولین روزهای شروع اعتراضات مخالفان در بحرین در فوریه ۲۰۱۱ علی عبدالامام که از شرکت در کنفرانسی در اروپا بازگشته بود، در صفحه‌ی خود یک توئیت گنگ و مبهم نوشت و بعد از آن نه وبلاگش به‌روز شد و نه صفحه‌ی توئیترش.
ناصر ودادی، فعال حقوق بشر که در موسسه‌ی آمریکایی “کنگره اسلام آمریکایی” کار می‌کند، نیمه‌شب به عبدالامام تلفن زده و از او خواسته بود همان موقع خانه‌اش را ترک کند و جایی مخفی شود. پیش‌بینی ودادی درست بود. دو روز بعد ماموران امنیتی به خانه‌ی عبدالامام حمله کردند تا او را بازداشت کنند.
در ماه ژوئن ۲۰۱۱ عبدالامام در دادگاه نظامی به شکل غیابی به اتهام “تلاش برای براندازی نظام” به ۱۵ سال حبس محکوم شد.
نقشه‌ی فراری شبیه به فیلم “آرگو”
تور هالوسن، عضو فعال سازمان نروژی “بنیاد حقوق بشر” که یکی از طراحان اصلی فرار عبدالامام بود، ماجرای فرار را برای سایت “آتلانتیک” نوشته است.
او می‌گوید که با جلب موافقت رئیس سازمان عفو بین‌الملل در نروژ و دیگر سازمان‌های حقوق بشری برنامه‌ریزی شروع شد. نقشه‌ی فرار باید به دور از هرگونه خشونت و با استفاده از خلاقیت و امکانات علنی می‌بود.
خیلی زود گزینه‌ی فرار با یک قایق مسافربری لوکس و در پوشش مهمانی در قایق، کنار گذاشته شد، چون ریسک مواجهه با نیروهای گارد دریایی بحرین، ایران یا عربستان سعودی بالا بود. هالوسن می‌نویسد، بررسی‌ها نشان می‌داد که به‌ویژه خطر روبرو شدن با قایق‌های گشت‌زن دریایی ایران بسیار بالا و گول زدن آن‌ها بسیار دشوار بود.
گزینه‌ی مخفی کردن عبدالامام در ماشین و فرار زمینی نیز کنار گذاشته شد، چون احتمال مواجهه با ایست‌های بازرسی عربستان سعودی که متحد بحرین است، بالا ارزیابی شد.
طراحان نقشه‌ی فرار وبلاگ‌نویس بحرینی سرانجام نقشه‌ای مشابه ماجرای واقعی فیلم “آرگو” را طراحی کردند. دولت بحرین زیر فشارهای بین‌المللی از هرگونه حضور چهره‌های معروف و غربی در کشور برای تبلیغات مثبت به نفع خود، استقبال می‌کند.
تور هالوسن می‌نویسد که در دیداری با فرمانده یگان ویژه نیروهای نظامی نروژ، آن‌ها نیز نقشه را پذیرفتند و تاکید کردند که خود مقامات بحرین باید در این فرار، بی‌آنکه بدانند، نقش اصلی را بازی کنند.
قرار شد تیمی به عنوان دست‌اندرکاران برگزاری یک نمایشگاه هنری برای فراری دادن عبدالامام به بحرین برود. تایلور رامسی، هنرمند مقیم لس‌آنجلس نیز پذیرفت که در نقشه‌ی فرار نقش اصلی را بازی کند و به عنوان هنرمندی که می‌خواهد در بحرین نمایشگاه داشته باشد، راهی پادشاهی کوچک و سرکوبگر بحرین شود.
طبق برنامه، تیمی که راهی بحرین شد باید با یک هواپیمای شخصی از فرودگاه ویژه‌ی پروازهای "وی آی پی" از بحرین خارج می‌شد. کنترل امنیتی برای این پروازها جدی نیست. قرار بود سر راه در یک رستوران فست‌فود یکی از اعضای گروه در عرض چند دقیقه لباس‌های خود را با عبدالامام در دستشویی تعویض کند و عبدالامام به جای او و با پاسپورت او سوار این هواپیما شود.
این عضو تیم عملیات فرار شباهت کمی با عبدالامام داشت و با گریم، چهره‌ی خود را به او شبیه‌تر کرده بود. دولت نروژ نیز برای او پاسپورت دیگری تدارک دیده بود تا فردای آن روز در بحرین سوار هواپیما شود.
تغییر برنامه‌ی فرار در آخرین لحظه
چهارده ساعت قبل از اجرای نقشه‌ی فرار، ناصر ودادی که تنها کسی بود که در نزدیک به ۲ سال گذشته با عبدالامام در تماس مستقیم بود، پیغامی اضطراری برای تیم فرار فرستاد: «پرواز را متوقف کنید! "یورن" فیجی را ترک کرد.»
اعضای عملیات از مدت‌ها قبل در همه‌ی پیغام‌ها علی عبدالامام را "یورن" می‌نامیدند و به جای بحرین از فیجی استفاده می‌کردند.
معلوم شد که در آخرین ساعات قبل از شروع عملیات نجات یکی از هواداران این وبلاگ‌نویس مشهور به او دسترسی یافته و به او گفته است که می‌تواند وی را در اتومبیلی با نمره‌ی سیاسی و دولتی از مرز عبور دهد.
علی عبدالامام با این اتومبیل سیاسی وارد خاک عربستان و بعد کویت شد. از آن‌جا ماهیگیران او را به شکل قاچاقی با قایق ماهیگیری تا ساحلی در نزدیکی بصره در عراق بردند. این وبلاگ‌نویس سپس از بصره به نجف رفت و از نجف با هماهنگی‌های دولت بریتانیا توانست به لندن پرواز کند. انگلیس در عرض کمتر از دو هفته با درخواست پناهندگی او موافقت کرد.
علی عبدالامام که برای بسیاری از وبلاگ‌نویس‌های عرب زبان یکی از نمادهای برجسته‌ی آزادی‌خواهی و حقوق بشر است، قرار است هفته‌ی آینده در “فروم آزادی اسلو” حضور یابد و برای اولین‌بار بعد از ۲ سال زندگی مخفی برای علاقه‌مندان و فعالان اینترنتی سخنرانی کند.
همسر و فرزندان علی عبدالامام هنوز در بحرین‌اند و سازمان‌های حقوق بشری امیدوارند که با فشار بر دولت بحرین بتوانند مقامات این کشور را راضی کنند که اجازه دهند آن‌ها نیز بحرین را ترک کنند و به علی عبدالامام بپیوندند.