گزارش ۸ سال نقض حق تحصیل دانشجویان در ایران

کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت و کمپین "دفاع از حق تحصیل" و وب‌سایت "دانشجونیوز" با مشارکت یکدیگر گزارشی تفصیلی از فشارها و سرکوب علیه دانشجویان در دوران ۸ ساله‌ی ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد را تهیه و منتشر کرده‌اند.

طبق این گزارش فشارها و سرکوب علیه تشکل‌ها و نشریات و فعالان دانشجویی در دوران ۸ ساله‌ی زمامداری احمدی‌نژاد ابعاد بیشتری به خود گرفت و با شدت بیشتری روبرو بود.

 این گزارش در حالی منتشر می‌شود که در روزهای اخیر وزرات علوم با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد که ستاره‌دار کردن دانشجویان در سال‌های اخیر"کذب محض" است. این گزارش تفصیلی اسامی ۱۲۰ دانشجو ستاره‌دار در دوران ۸ ساله‌ی احمدی‌نژاد را فهرست کرده است.

این گزارش سازمان سنجش آموزش کشور، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم و تحقیقات و فن‌آوری، دانشگاه آزاد اسلامی، وزارت بهداشت و آموزش و درمان پزشکی، وزارت اطلاعات، قوه قضائیه و کمیته‌های انضباطی دانشگاه‌ها و حراست را به عنوان نهادهای مختلفی که در محرومیت از تحصیل شهروندان و دانشجویان ایرانی نقش دارند، معرفی کرده است.

در این گزارش همچنین در بخشی مجزا گروه‌های مختلف محروم از تحصیل در ایران معرفی شده‌اند.

گزارش به ۷۶۸ مورد احکام محرومیت دانشجویان از تحصیل و ۲۵۰ مورد اخراج دانشجویان و اساتید از دانشگاه های ایران با شرح جزئیات این موارد از فروردین ۱۳۸۴ تا اسفند ماه ۱۳۹۱ اشاره کرده است. نزدیک به ۶۵۰ مورد محرومیت از تحصیل و اخراج شهروندان از دانشگاه‌های کشور به ثبت رسیده که اسامی آنان منتشر نشده است.

تهیه‌کنندگان گزارش در دو بخش مجزا به بررسی  محرومیت اقلیت‌های مذهبی  و به‌ویژه شهروندان بهایی که از حق تحصیل محروم‌اند و زنان که به دلیل سهمیه‌بندی جنسیتی و قوانین مربوط به پذیرش بومی‌سازی از حق تحصیل بازمانده‌اند، پرداخته‌اند.

این گزارش می‌گوید در سال تحصیلی ۱۳۹۱-۹۲ زنان از تحصیل دولتی و رایگان در ۱۴ رشته دانشگاهی به طور کامل محروم شده‌اند و در ۲۴۱ رشته شامل ۹۲ رشته تجربی، ۴۷ رشته ریاضی، ۵۳ رشته انسانی، ۱۲ رشته زبان‌های خارجی و ۲۳ رشته هنر محدودیت‌های جدی بر سر راه ورود آن‌ها به دانشگاه‌ها گذاشته شده است.

در بخش دانشجویان محروم از تحصیل، پرونده‌ی چند چهره‌ی دانشجویی به عنوان نمونه به شکل مفصل تشریح شده است. ضیا نبوی، دانش‌آموخته‌ی مهندسی شیمی که سخنگوی شورای "دفاع از حق تحصیل" است در سال ۱۳۸۸ از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شد.  او ستاره‌دار و از ادامه‌ی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محروم شد. نبوی به ۱۰ سال حبس در تبعید در شهرستان ایذه محکوم شده است و در حال حاضر در زندان به سر می‌برد.

دست‌اندرکاران تهیه این گزارش اعلام کردند که نسخه‌ی کامل انگلیسی و فارسی گزارش را به احمد شهید، گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران ارائه خواهند کرد.