"بشار اسد در آینده سوریه نقشی ندارد"
۱۳۹۲ آبان ۱, چهارشنبه
در اطلاعیه‌ای که روز سه‌شنبه (۲۲ اکتبر/ ۳۰ مهر) در نشست "دوستان سوریه" در لندن منتشر شد، آمده است: «ما از ائتلاف ملی [سوریه] می‌خواهیم، در فرایند [کنفرانس] ژنو ۲ شرکت کند». در بیانیه پایانی این نشست همچنین نوشته شده: «ما هم‌نظریم که با تشکیل دولت انتقالی [در سوریه]، اسد و کسانی که دستشان به خون آغشته است، نقشی در سوریه ایفا نخواهند کرد».
به گفته ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، خروج بشار اسد از دایره قدرت در سوریه دیگر پیش‌شرط شرکت در کنفرانس "ژنو ۲" نیست، بلکه «نتیجه‌ای است که ما از این نشست انتظار داریم».
نمایندگان ۱۱ کشور غربی و عربی و نمایندگان "شورای ملی مخالفان سوریه" در نشست روز سه‌شنبه "دوستان سوریه" موسوم به "لندن – ۱۱" گرد هم آمدند. وزیران خارجه آمریکا، بریتانیا، فرانسه، عربستان سعودی و ترکیه، و دیپلمات‌های بلندپایه‌ای از قطر، مصر و امارات متحده عربی از جمله شرکت‌کنندگان بودند.
وزیر خارجه ایالات متحده در این نشست تأکید کرد که در نشست "ژنو ۲" بایست از هر جناح مخالفان، یک هیئت نمایندگی حاضر باشد. به زعم جان کری، مهم است که جناح‌های میانه‌رو مخالف بشار اسد هم‌صدا شوند.
جان کری گفت کسی را سراغ ندارد که جنگ جاری در سوریه را راه‌حل بحران این کشور بداند. او در ادامه از همه جناح‌های نقش‌آفرین در سوریه خواست برای پایان‌بخشیدن به درگیری‌هایی که تا کنون ۱۲۰ هزار تن را به کام مرگ کشانده‌اند، تلاش کنند.
تلاش برای جلب رضایت مخالفان
"دوستان سوریه" تلاش می‌کنند با ردکردن نقش‌آفرینی اسد در آینده سیاسی سوریه، مخالفان وی را به شرکت در کنفرانس یادشده ترغیب کنند.
شورای ملی مخالفان سوریه به ریاست احمد جبرا که از سوی کشورهای غربی نیز به رسمیت شناخته می‌شود، اعلام کرده که تنها در صورتی در نشست "ژنو ۲" شرکت خواهد کرد که هدف کنفرانس خلع قدرت از بشار اسد باشد.
آن‌گونه که لوران فابیاس، وزیر خارجه فرانسه، در پاریس اعلام کرده، تشکیل دولت انتقالی برای سوریه یکی از اهداف اصلی این نشست است؛ دولتی که از همه اختیارات اجرایی برخوردار باشد.
این در حالی است که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، اخیرا در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی "المیادین لبنان" از آمادگی خود برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده در سوریه خبر داد. وی در این مصاحبه در مورد موفقیت نشست صلح "ژنو ۲" نیز ابراز تردید کرد. به اعتقاد اسد، «هنوز پرسش‌های بی‌پاسخ فراوانی وجود دارد»؛ به‌عنوان مثال هنوز مشخص نیست مخالفان خارج‌نشین نماینده چه کسانی هستند: «مردم سوریه یا کشورهایی که از مخالفان حمایت می‌کنند». رژیم اسد پیش از این آمادگی خود برای شرکت در نشست "ژنو ۲" را تلویحا اعلام کرده بود.
"کنفرانس موسوم به "ژنو ۲" در مورد بحران سوریه قرار بود اوایل تابستان سال جاری (۲۰۱۳) برگزار شود. اختلاف شرکت‌کنندگان و ناامیدی از شکل‌گیری توافق نهایی اما برگزاری این نشست را تا کنون به تعویق انداخته است. چندی پیش نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب، اعلام کرد که این کنفرانس روز ۲۳ و ۲۴ نوامبر در ژنو برگزار می‌شود.
اخضر ابراهیمی، فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه، در حال حاضر به کشورهای مختلف عربی سفر می‌کند تا حمایت این کشورها از نشست ژنو را جلب کند.
همکاری رژیم سوریه در زمینه نابودی تسلیحات شیمیایی
از سوی دیگر خانم زیگفرید کاگ، هماهنگ‌کننده ویژه عملیات نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه، روز سه‌شنبه گفت که رژیم سوریه تا کنون با فرستادگان سازمان ملل "همکاری کامل" داشته است. وی که مأموریت مشترک سازمان ملل و سازمان ممنوعیت به‌کارگیری تسلیحات شیمیایی (OPCW) را هدایت می‌کند، روز دوشنبه وارد دمشق شد.
نخستین تیم بین‌المللی متشکل از کارشناسان هر دو نهاد یادشده از اول اکتبر در سوریه به سر می‌برند. متخصصان تا کنون از ۱۷ انبار تسلیحات شیمیایی سوریه بازدید کرده و در ۱۴ انبار اقدامات اولیه برای نابودی تسلیحات را انجام داده‌اند.
در مجموع قرار است حدود ۱۰۰ کارشناس از سوی سازمان ملل و سازمان ممنوعیت به‌کارگیری تسلیحات شیمیایی به سوریه بروند. هدف از این مأموریت اجرای یکی از بندهای قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه رژیم سوریه است. بر اساس این بند، تمام تسلیحات شیمیایی سوریه باید تا نیمه سال ۲۰۱۴ نابود شوند. روسیه و آمریکا روز چهاردهم سپتامبر در مورد چارچوب این قطعنامه به توافق رسیدند.
ایالات متحده پس از حمله شیمیایی ۲۱ اوت به حومه دمشق، سوریه را به حمله نظامی تهدید کرده بود. توافق یادشده و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل این حمله را به تعویق انداخت.