تنش میان اروپا و آمریکا برسر شنود مکالمات تلفنی آنگلا مرکل

به گفته محافل دیپلماتیک شنود مکالمات تلفنی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان از سوی آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) سبب واکنش مشترک و شدید سران کشورهای اروپایی شده است.

رهبران کشورهای اروپایی در نشست خود در روز پنج‌شنبه (۲۴ اکتبر/۲ آبان) در بروکسل از هرمان فان رامپوی، رئیس اتحادیه اروپا و ژوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون این اتحادیه خواستند که کمبود‌های فنی در زمینه امنیت ارتباطات و تبادل اطلاعات را جبران و کشورهای اروپایی را در این عرصه به کارآمدترین دستاوردهای فنی مجهز کنند.

فعالیت‌های "جاسوسی، خبرچینی و جمع‌آوری اطلاعات" از سوی آژانس امنیت ملی آمریکا ظاهراً تنها به شنود مکالمات تلفنی صدراعظم آلمان محدود نبوده و ۳۵ رهبر دیگر کشورهای جهان را نیز در بر می‌گیرد.

ماموریت مرکل و اولاند

به گفته هرمان فان رامپوی کشورهای اروپایی از آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه خواسته‌اند که مسئولیت گفت‌وگو با دولت آمریکا را پیرامون "چگونگی و محدوده‌ی فعالیت سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی" برعهده گیرند. این دو هم‌چنین موظف‌اند قراردادی در این زمینه میان اتحادیه اروپا و آمریکا تهیه کنند.

بنا به ارزیابی رهبران اروپایی باید تا سال ۲۰۱۵ بازار دیجیتالی اروپا جنبه اجرایی به خود گیرد. باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا پیشتر گفته بود که "از قواعد و قوانین کاملا متفاوت در عرصه دیجیتالی در ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا" ناخشنود است.

بخوانید: گفت‌وگوی تلفنی اوباما و اولاند درباره شنود شهروندان فرانسوی

در بیانیه مشترک و پایانی کشورهای اروپایی آمده است: «ایجاد بازار مشترک و دیجیتالی ارتباطات ضرورتی عاجل در اتحادیه اروپاست. به‌رغم امضای این بیانیه مشترک، برخی از کشورهای اروپایی مایل به واگذاری مسئولیت‌های نظارتی خود در سطح ملی به اتحادیه اروپا نیستند.

در این میان می‌توان به ناخشنودی کشورهای بریتانیا و ایرلند اشاره کرد. در این دو کشور بسیاری از شرکت‌های بزگ آمریکایی در بخش "فناوری اطلاعات" شعبه دارند و مایل نیستند که به قوانین اتحادیه اروپا در زمینه رعایت اطلاعات شهروندان گردن بگذارند.

واکنش شدید رهبران اروپایی به فعالیت‌ نهادهای امنیتی آمریکا

انتشار خبر شنود تلفن همراه آنگلا مرکل موجی از خشم و نارضایتی رهبران اروپایی را بدنبال داشت. برخی از سیاستمداران اروپایی خواستار تعلیق مذاکرات میان اتحادیه اروپا و آمریکا بر سر ایجاد منطقه آزاد تجاری شدند.

ایجاد منطقه آزاد تجاری از اهمیت زیادی برای آمریکا و اروپا برخوردار است. تخمین زده می‌شود که انعقاد چنین بازار مشترکی می‌تواند به ایجاد دست‌کم ۲ میلیون فرصت شغلی در اروپا بیانجامد. یکی دیگر از پیشنهادات لغو خدمات بانکی سوئیفت و انتقال اطلاعات آن به آمریکا است.

برخی رهبران اروپایی حتی پیشنهاد کردند که اتحادیه اروپا هرگونه تبادل اطلاعاتی خود با آمریکا را متوقف کند. میشائیل اشپیندلگر، معاون صدراعظم اتریش گفت: «در بین کشورهای دوست نمی‌توان پذیرفت که کسی مورد شنود قرار گیرد یا اطلاعات وی جمع‌آوری و سپس بکار گرفته شود.»

فردریک راین‌فلت، نخست‌وزیر سوئد نیز تصریح کرد که شنود مکالمات تلفنی رهبر یک کشور "غیرقابل پذیرش" است. نخست وزیر بلژیک نیز گفت که "خبرچینی سیستماتیک به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست و مقابله‌ی اروپا با این اقدام ضروری است."

مارک روته، نخست‌وزیر هلند نیز در این‌باره گفت: «من شواهدی در دست ندارم که آیا تحت کنترل و مورد شنود قرار گرفته‌ام. اما هیچ‌کس نمی‌تواند کاملاً مطمئن باشد.»