چرا در گزارش صد روزه روحانی به اقلیت‌ها اشاره نشد؟
۱۳۹۲ آذر ۸, جمعه
در گزارش صد روزه اول حسن روحانی اشاره‌ای به اقلیتهای قومی و دینی نشد. به نظر دکتر محمد رئوف قادری، نماینده سابق مجلس این امر به دلیل اجرا نشدن وعده‌های روحانی بوده است. وی همچنین می‌گوید، اقلیتهای قومی و اهل سنت ناامید شدند.
ناصر دیه‌جی روزنامه‌نگار وحقوق‌‌دان ترکمن ساکن استان گلستان نظر دیگری دارد و می‌گوید: «اظهارنظر قطعی درباره عملی شدن انتظاراتمان در ظرف صد روز فعلا زود است. صد روز در مقابل ۴ سالی که آقای روحانی تقبل وظیفه کرده‌اند، زیاد نیست. انتظارات زیاد است و ما نمی‌خواهیم فعلا نتیجه‌گیری بکنیم. به نظر من محور فعالیت کابینه دولت بیشتر بر سر مسائل خارجی بوده و ما اکنون در انتظار رسیدگی به مسائل داخلی هستیم.»
مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان هم در جمع هزاران نفر از مردم حاضر در مسجد جامع شهرستان چابهار (۳ آذر ۱۳۹۲) اظهار داشت که دولت در کنار سیاست‌خارجی باید به مشکلات داخلی و عملی کردن وعده‌های رئیس جمهور بکوشد.
"در صد روز هیچ کاری برای اقلیت‌ها نشد"
محمد رئوف قادری، نماینده کرد در مجلس پنجم که مسئولیت مشاور رئیس‌مجلس در امور کردها و اهل سنت را نیز برعهده داشت، به دویچه وله می‌گوید: «دولت‌هایی که آمدند و رفتند فراخور برنامه‌هایشان قول‌هایی دادند که تنگناهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اقلیت‌ها را برطرف کنند. مشارکت در ساختار قدرت و اقتصاد کشور می‌توانست زیرساخت‌های توسعه را در مناطق قومی که در آن‌ها به‌خصوص اهل سنت با محدویت‌هایی مواجه بودند، تقویت کند. وقتی آقای روحانی به عرصه انتخابات وارد شدند بسیاری از دوستان بنای همکاری با او را گذاشتند واز جمله خود من به عنوان مشاور آقای روحانی و عضور شورای راهبردی اقوام و مذاهب در ستاد ایشان فعالیت کردم و بیانیه۱۰ ماده‌ای را تنظیم کردیم و به خود آقای روحانی دادیم.»
بشنوید: مصاحبه با دکتر محمد رئوف قادری
اما قادری با توجه به گزارش صد روزه رئیس جمهور انتقاد می‌کند و می‌گوید: «کارچندانی برای اقلیت‌ها و اهل سنت انجام نگرفت و برای همین هم رئیس‌جمهور در گزارش صد روزه اول چیزی برای گفتن درباره اقلیت نداشت. تنها کارش انتخاب مشاور در مورد اقوام و مذاهب بوده است که من این حرکت را یک قدم مثبت و خوبی می‌دانم. چون آقای یونسی را جزو شخیت‌های قدرتمند نظام می‌دانم و لابی‌گری قوی وشناخت خوبی از وضعیت اقلیت‌ها دارند.»
در عین حال قادری تاکید می‌کند داشتن شناخت کافی نیست. آگاهی از وضعیت اقلیت‌ها بدون اقدام عملی و اجرایی شدن وعده‌های رئیس‌جمهور به تنهائی کمکی برای حل مشکلات نخواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: «اقلیتهای قومی و مذهبی سرخورده و تحقیر می‌شوند. در صد روز گذشته در سطح مدیریتی کلان و میانی کشور متاسفانه از اقلیتهای قومی و مذهبی چندان استفاده‌ای نشده است. البته گروه‌‌های زیادی در حال فعالیت هستند.
خود بنده و دیگر دوستان به عنوان اعضای شورای عالی راهبردی اقوام داریم کار می‌کنیم و دولت اراده خوبی هم برای پی‌گیری مطالبات دارد. ملاقات‌های زیادی با رئیس‌جمهور، با معاون اول رئیس‌جمهور، با بخشی از وزرا و معاونین رئیس‌جمهور داشتیم و همه این‌ها قول داده‌اند که به‌این مطالبات برسند.»
چرا وعده‌های روحانی تحقق نیافت؟
محمد رئوف قادری در ادامه صحبت‌های خود به موانع ساختاری و فرهنگی اجرای وعده‌های روحانی هم اشاره می‌کند. وی در این باره توضیح می‌دهد که برای عملیاتی کردن مطالبات و اجرایی کردن وعده‌های رئیس‌جمهور ابتدا باید ساز وکارهای لازم را پیدا کرد.
وی اضافه می‌کند: «یکی از اشکالاتی که در دولت آقای روحانی و دولت‌های گذشته وجود داشت این بود که ساختار مشخصی برای پی‌گیری مطالبات اقلیتهای قومی و مذهبی تعریف نشده است. از نظر فرهنگی هم نگاه امنیتی به موضوع اقلیت‌ها داشته‌اند که باید برداشته شود. در بخش‌های سیاست خارجی و اقتصادی آن نگاه امنیتی را برداشتند و بسیاری از مسائل حل شد. حال از بعد فرهنگی نگاه امنتی نسبت به حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی برداشته بشود من فکر می‌کنم که بخشی از مشکلات حل شود. ما هنوز امیدوارم و تلاش می‌کنیم و مایوس نشده‌ایم.»
زمان اجرای وعده‌ها فرا رسیده است
به نظر بسیاری از کارشناسان مسائل اقلیتهای قومی و دینی در کشور اکنون فرصت برای اجرای وعده‌های روحانی فرا رسیده است. ناصر دیجه‌جی حقوق‌دان ترکمن هم در این باره به دویچه وله می‌گوید: «در ظرف ۸ سال گذشته در خصوص رسیدگی به حقوق اقلیت‌ها پس‌روی شدیدی داشتیم و انتظاراتمان را هم باید از کمی عقب‌تر شروع بکنیم. در سیستم دولتی سوء مدیریت و بی‌برنامگی بسیار شدید بوده است.»
دیجه‌جی می‌افزاید:«اکنون ما به شعار اعتدال و تدبیر رئیس‌جمهوراعتماد داریم و فعلا درانتظار عملی‌شدن وعده‌هایش هستیم. اما نقطه شروع عملی شدن این برنامه‌ها و وعده‌ها اکنون فرا رسیده است. در استان گلستان ترکمن‌ها پی‌گیرند به شکلی در عملی کردن به وعده‌ها به دکتر روحانی کمک کنند. ترکمن‌ها در استان گلستان حتی مجمعی را هم تشکیل دادند و یاری‌گر استاندار هستند و با دستیار رئیس‌جمهور در امور اقلیتهای قومی و دینی نیز ارتباط دارند تا وعده‌های رئیس جمهور اجرا شود.»
توجه به شایستگان بومی در انتصابات
دیه‌جی اضافه می‌کند: «فصل جابجائی و نقل و انتقالات مدیران شروع شده و لازم است دولت یازدهم به نیروهای مستعد اقلیت‌ها توجه داشته باشد چرا که آن‌ها در ظرف ۸ سال کنار گذاشته شدند. این عمل هم به ضرر اقلیت‌ها بوده و هم به ضرر کل مملکت، چون‌که از این نیروهای شایسته استفاده‌ای نشده است. آن‌ها از سابقه مدیریتی ضعیفی برخوردارند و ما انتظار داریم حالا که وقت انتصابات است به اقلیت‌ها هم توجه شود.»
آگاهان به امور اقلیت‌ها در این نکته اشتراک نظر دارند که وعده‌های رئیس جمهور در رابطه با مطالبات اقلیتهای قومی و دینی جامه عمل نپوشیده و هیچ‌کدام از بندهای ۱۰ گانه برنامه آقای روحانی تابحال اجرا نشده است. در عین حال آن‌ها تاکید می‌کنند که دولت تابه‌حال بیشتر با مشکلات سیاست خارجی درگیر بوده است و اکنون پس از صد روز زمان اجرای وعده‌ها و تغییر در وضعیت اقلیتهای قومی و دینی فرا رسیده است.