Πρώτο μέρος: Α – Δ

Αναδιάρθρωση προϋπολογισμού: Κύρια προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας του 1983, προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση της ΕΟΚ ενόψει της «ιβηρικής διεύρυνσης» το 1986. Η Αθήνα θεωρούσε ότι η ένταξη της Ισπανίας και της Πορτογαλίας θα ενίσχυε τον μεσογειακό άξονα σε μία διευρυμένη «Ευρώπη των 12». Ο τότε πρωθυπουργός και προεδρεύων στην ΕΟΚ Α. Παπανδρέου συνέβαλε στην ενεργοποίηση ενός συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 1983, αλλά τελικά δεν κατόρθωσε να γεφυρώσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα- και κυρίως την αντιπαράθεση Γαλλίας και Βρετανίας- ώστε να επέλθει συμφωνία ως προς την αύξηση, μακροπρόθεσμα, των ιδίων πόρων και την αναδιάρθρωση των αγροτικών δαπανών.

Ανατολική Διεύρυνση: Η ένταξη στην ΕΕ από 1.5.2004 οκτώ χωρών της ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Σλοβενία, Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία) καθώς και της Κύπρου και της Μάλτας. Ήταν η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα διεύρυνση της ΕΕ. Η σχετική απόφαση ελήφθη στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης το 2002 και η υλοποίησή της αποτέλεσε κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας του 2003. Η Πράξη Προσχώρησης των δέκα νέων χωρών υπεγράφη στις 16.4.2003 στην Αθήνα. Σημαντική επιτυχία για την ελληνική διπλωματία θεωρείται η ένταξη της Κύπρου.

Βόρεια Διεύρυνση: Η ένταξη της Αυστρίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην ΕΕ από 1.1.1995. Οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν στις 30.3.1994 επί ελληνικής προεδρίας. Την επόμενη μέρα και η Ουγγαρία υπέβαλε, ως πρώτη ανατολικοευρωπαϊκή χώρα, επίσημη αίτηση ένταξης. Αρχικά είχε συμφωνηθεί και η ένταξη της Νορβηγίας από 1.1.1995, αλλά οι Νορβηγοί, σε δημοψήφισμα που έγινε τον Νοέμβριο του 1994, απέρριψαν τελικά την προσχώρησή τους.

Γραμματεία του Συμβουλίου: Ευρωπαϊκή υπηρεσία με 2.500 υπαλλήλους και έδρα τις Βρυξέλλες, που συμβουλεύει και συνεπικουρεί τις ανά εξάμηνο εναλλασσόμενες προεδρίες, διασφαλίζοντας τη συνέχεια του διοικητικού μηχανισμού και του νομοθετικού έργου. Αναλαμβάνει επίσης την οργανωτική και λογιστική υποστήριξη για τη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και άλλων συναντήσεων στα πλαίσια της ΕΕ.

«Γύρος των Πρωτευουσών»: Περιοδεία σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, που πραγματοποιεί συνήθως ο πρωθυπουργός της προεδρεύουσας χώρας, προκειμένου να προωθήσει την ατζέντα της προεδρίας, να συντονίσει τις θέσεις των κρατών-μελών και να αναζητήσει περιθώρια συμβιβασμών. Από το 2009 πάντως, η ευθύνη του συντονισμού ανήκει στην μόνιμη Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Δεύτερη τραπεζική οδηγία: Νομοθετική ρύθμιση για την εγκατάσταση και λειτουργία πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ευρώπη, την οποία προώθησε ενεργά η ελληνική προεδρία του 1988 με στόχο την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς τραπεζικών υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων, η οδηγία καθιέρωνε μία ενιαία άδεια για την ίδρυση πιστωτικών ιδρυμάτων στην ΕΟΚ και όριζε ότι την εποπτεία τους θα ασκούν οι αρμόδιες αρχές στη χώρα προέλευσης των τραπεζών.

«Διακήρυξη της Ρόδου»: Πολιτική συμφωνία των 15 κρατών-μελών της τότε ΕΟΚ σχετικά με τον διεθνή ρόλο της Κοινότητας κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Ρόδου στις 3.12.1988. Στο κείμενο διακηρύσσεται ότι με την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς το 1992, η δυτική Ευρώπη δεν απομονώνεται, αλλά συνεχίζει να στηρίζει τις προσπάθειες για απελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου στα πλαίσια της GATT (μετέπειτα ΠΟΕ). Σύμφωνα με την τότε ελληνική προεδρία, η Διακήρυξη της Ρόδου συνέδεε για πρώτη φορά στοιχεία εξωτερικής και εμπορικής πολιτικής της ΕΟΚ, αξιοποιώντας σχετικές διατάξεις της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης.

Διακήρυξη των Αθηνών: Πανηγυρική διακήρυξη των 15 «παλαιών» και των 10 «νέων» κρατών-μελών της ΕΕ στις 16.4.2003 στην Αθήνα κατά την υπογραφή της Πράξης Προσχώρησης οκτώ ανατολικοευρωπαϊκών χωρών, της Κύπρου και της Μάλτας. Οι συνυπογράφοντες εξέφραζαν τη βούληση να ξεπεράσουν «τις παλαιότερες διαιρέσεις της ηπείρου μας», να εργαστούν για την «αειφόρο ανάπτυξη» και την «πλήρη απασχόληση» και να προασπίσουν «τις θεμελιώδεις ελευθερίες από τις οποίες εξαρτάται η Δημοκρατία».

«Διακήρυξη των Οκτώ»: Ανοιχτή επιστολή που συνυπέγραψαν στις 30.1.2003 οκτώ κράτη-μέλη της ΕΕ ή υποψήφιες χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Βρετανία, Δανία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία), προκειμένου να εξάρουν τον «διατλαντικό δεσμό» και να στηρίξουν τη στρατιωτική επιχείρηση στο Ιράκ στο πλευρό των ΗΠΑ. Η επιστολή χαρακτηρίστηκε «διχαστική», καθώς δόθηκε στη δημοσιότητα χωρίς να ενημερωθεί η ελληνική προεδρία και μόλις δύο ημέρες μετά τη δημόσια δέσμευση όλων των κρατών-μελών για «ειρηνική επίλυση της κρίσης» στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων. Στις 17 Φεβρουαρίου η προεδρία συγκάλεσε έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες με αποκλειστικό θέμα την κρίση του Ιράκ, επιτυγχάνοντας μία νέα, προσωρινή συμφωνία των «15» στον «πρωταρχικό ρόλο» του ΟΗΕ.

Διαρθρωτικά Ταμεία: Κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας στο β΄ εξάμηνο του 1988 με στόχο την απρόσκοπτη εκταμίευση κοινοτικών επιδοτήσεων προς τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Είχαν προηγηθεί οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών τον Φεβρουάριο του 1988 για αύξηση ιδίων πόρων της ΕΟΚ στο 1,2% του κοινοτικού ΑΕΠ μέχρι το 1992 και διπλασιασμό των πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία («Πακέτο Ντελόρ Ι») με παράλληλο περιορισμό των κονδυλίων για την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Η ελληνική προεδρία συνέβαλε στην προετοιμασία εκτελεστικών κανονισμών για τη μεταρρύθμιση των διαρθρωτικών ταμείων.

Διάσκεψη των Αθηνών: Η πρώτη σύνοδος κορυφής στα χρονικά της ελληνικής προεδρίας υπό τον Α. Παπανδρέου στις 4-6.12.1983. Σημαδεύτηκε από «ναυάγιο» των διαπραγματεύσεων για τον κοινοτικό προϋπολογισμό- κυρίως λόγω της αδιάλλακτης στάσης που τήρησε η πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ- και ήταν η πρώτη φορά που μία Σύνοδος Κορυφής τερματίστηκε χωρίς καν να εκδοθεί κοινό ανακοινωθέν. Πάντως ο πρόεδρος της Κομισιόν Γκαστόν Τορν δήλωσε ότι η Ελλάδα «προσπάθησε με κάθε τρόπο» να σώσει τη Σύνοδο, ενώ ο καγκελάριος της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ έκανε λόγο για «αξιέπαινες προσπάθειες» της ελληνικής προεδρίας.

Διευρωπαϊκά Δίκτυα: Έργα υποδομής με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, τα οποία είχε προωθήσει η ελληνική προεδρία του 1994. Η Σύνοδος Κορυφής της Κέρκυρας και η επακόλουθη Σύνοδος του Έσσεν, επί γερμανικής προεδρίας, ενέκριναν δεκατέσσερα έργα στον τομέα των μεταφορών (μεταξύ αυτών ο αυτοκινητόδρομος Πάτρας- Αθήνας- Θεσσαλονίκης και η Εγνατία Οδός), καθώς και άλλα δέκα στον κλάδο της ενέργειας. Πάντως πολλά από τα έργα ολοκληρώθηκαν με καθυστέρηση, λόγω ατελειών στον σχεδιασμό ή επιπλοκών στη χρηματοδότηση.

Δικαστική συνεργασία με ΗΠΑ: Προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας του 2003. Στη συνάντηση κορυφής ΕΕ- ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον (25.6.2003) ο προεδρεύων του Συμβουλίου Κ. Σημίτης υπέγραψε συμφωνία για αμοιβαία δικαστική συνδρομή και έκδοση, η οποία πάντως προβλέπει και ρήτρες για «άρνηση έκδοσης». Η επίτευξη συμφωνίας μετά από διαπραγματεύσεις σχεδόν δύο ετών θεωρείται επιτυχία της προεδρίας. Προκάλεσε ωστόσο αντιδράσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λόγω της χρονικής συγκυρίας, μόλις λίγους μήνες μετά την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Ιράκ.

Δυτικά Βαλκάνια: Προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας του 2003, η οποία είχε συγκαλέσει Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- Δυτικών Βαλκανίων τον Ιούνιο του 2003 στη Θεσσαλονίκη (Χαλκιδική). Στη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης» (21.6.2003) η ΕΕ επιβεβαιώνει την υποστήριξή της προς την ευρωπαϊκή πορεία των δυτικών Βαλκανίων (Κροατία, Σερβία-Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ), αλλά τονίζει ότι «η ταχύτητα με την οποία θα σημειωθεί πρόοδος εξαρτάται από τις χώρες της περιοχής». Οι αποφάσεις της Θεσσαλονίκης αποτελούν συνέχεια της Συνόδου Κορυφής ΕΕ- Δυτικών Βαλκανίων στο Ζάγκρεμπ (24.11.2000), όπου είχε συμφωνηθεί, για πρώτη φορά, η Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με τις χώρες τις περιοχής.

Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση (ΔΕΕ): Στρατιωτική συμμαχία με έδρα τις Βρυξέλλες που ιδρύθηκε το 1948 και φαινόταν να εξελίσσεται σε αμυντικό βραχίονα της ΕΕ, παρά τις επιφυλάξεις για ανταγωνιστική σχέση με το ΝΑΤΟ. Η ένταξη στη ΔΕΕ με παράλληλη ρήτρα συνδρομής έναντι «τρίτων χωρών» αποτελούσε κορυφαίο στόχο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Με τη λήξη της ελληνικής προεδρίας του 1988 η Αθήνα δήλωσε ρητώς ότι αποδέχεται τις δεσμεύσεις προς το ΝΑΤΟ, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για ένταξη στη ΔΕΕ, η οποία ωστόσο οριστικοποιήθηκε μόλις τον Δεκέμβριο του 1991, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης απείλησε με βέτο στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Πάντως στα επόμενα χρόνια η ΔΕΕ υποβαθμίστηκε και το 2010 διαλύθηκε οριστικά καθώς οι αρμοδιότητές της πέρασαν στην ΕΕ.