ظریف دبیرکل سازمان ملل را به بی‌شهامتی متهم کرد
۱۳۹۲ بهمن ۱, سه‌شنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در باره پس گرفتن دعوت از ایران در کنفرانس سوریه گفت: «نداشتن شهامت بان کی مون برای عنوان کردن دلیل پس گرفتن دعوت از ایران برای حضور در ژنو ۲ از پس گرفتن خود دعوت تاسف‌بارتر بود.»
ظریف در روز سه‌شنبه (۲۱ ژانویه/ ۱ بهمن) افزود: «ما قصد نداشتیم در اجلاس ژنو ۲ در سطح وزیر شرکت کنیم زیرا معتقد هستیم زمان دعوت برای حضور وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران خیلی دیر شده بود و قرار بود معاون وزیر امور خارجه در صورتی که دعوت جدی باشد شرکت کند. بنابراین متاسف هستیم که بان کی مون تحت فشار پذیرفت دعوت را خود را پس بگیرد.»
ظریف آمریکا و برخی کشورهای فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای را متهم کرد که در سوریه در پی راه‌حلی نظامی بوده‌اند و حال تازه به این نتیجه رسیده‌اند که باید به دنبال راه‌حلی سیاسی بود.
ظریف ضمن انتقاد شدید از بان کی مون گفت: «آنها پس گرفتن دعوت از ایران را به اظهار نظرهایی که در ایران شده است نسبت می‌دهند و این کاملا نشان می‌دهد که نمی‌خواهد بپذیرد که به دلیل فشاری که مشخصا از سوی آمریکا و برخی از گروه‌هایی که دستشان به خون مردم سوریه هم آلوده است این دعوت را پس گرفته است و پس از این اقدام به دنبال توجیه است ولی من این رفتار را در شان دبیرکل سازمان ملل متحد نمی‌دانم و باعث تاسف است که بان‌کی‌مون این رفتار را از خود نشان داده است.»
در پی پس‌گرفتن دعوت از ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، نیز از اقدام بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، انتقاد کرد و گفت: «دعوت از ایران ابتکار آقای بان کی مون بود که تحت فشار پس گرفته شد. امیدوار بودیم ایشان دلیل واقعی پس گرفتن دعوت را بگوید.»
افخم در نشست خبری مدعی شد: «ایران هیچگاه متقاضی حضور در اجلاس ژنو ۲ نبوده و وزیر امور خارجه و سفیر ایران در سازمان ملل صراحتاً این موضع را اعلام کرده بودند.»
این سخنان در حالی ابراز می‌شود که حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در تماسی تلفنی (در ۹ ژانویه) با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از آمادگی ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه موسوم به ژنو ۲ خبر داده و گفته بود: «به جای نمایش مذاکره در ژنو باید به حل واقعی بحران سوریه پرداخت چرا که هیچ نشست فرامنطقه‌ای که عناصر مؤثر را در بر نداشته باشد، قادر به حل مشکل سوریه نخواهد بود و از این رو ژنو ۲ پیش از تشکیل، شکست‌خورده خواهد بود.»
افخم افزود: «همواره چه به صورت صریح و چه به صورت تلویحی اعلام کرده بودیم که هیچ پیش شرطی را برای حضور در اجلاس ژنو ۲ نمی‌پذیریم. بنابراین چون متقاضی شرکت نبوده‌ایم پس گرفتن دعوت از سوی سازمان ملل جای تاسف دارد.»
همچنین عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به تغییر نظر دبیرکل سازمان ملل متحد در تلویزیون جمهوری اسلامی گفت که عدم حضور ایران در کنفرانس سوریه در مونترو سوئیس، شانس پایان دادن به بحران سوریه را "افزایش" نمی‌دهد. وی افزود این موضوعی است که "تمام جهان" بدان واقف است.
روسیه: غیبت ایران اشتباه است، اما فاجعه نیست
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در روز سه‌شنبه (۲۱ ژانویه/۱ بهمن) در جمع خبرنگاران بازپس‌گیری دعوت از ایران توسط سازمان ملل را یک "اشتباه" خواند، اما افزود که این اقدام "فاجعه" به حساب نمی‌آید.
لاوروف برای جلوگیری از اهمیت دادن اغراق‌آمیز به این کنفرانس افزود نباید فراموش کرد که این کنفرانس تنها یک روز به طول خواهد انجامید. روسیه و ایران مهم‌ترین متحدان رژیم اسد در جهان به شمار می‌آیند.
رولف موتسه‌نیش، سیاستمدار کارشناس مسائل خارجی حزب سوسیال دمکرات آلمان، گفت که عدم حضور ایران در کنفرانس صلح تشکیل یک دولت انتقالی در سوریه را به آینده‌ای بسیار دورتر موکول می‌کند.
وی در روز سه‌شنبه (۲۱ ژانویه) در گفت‌وگویی با رادیو آلمان تصریح کرد که باید در نشست مونترو به "حل مشکلات انسانی" در سوریه پرداخت. وی افزود مردم سوریه امیدوارند که با برقراری آتش‌بس بتوانند از "مناطق جنگی خارج شوند".
به گفته موتسه‌نیش، تنش‌های دیپلماتیک بر سر حضور ایران در کنفرانس سوریه "نشانه‌ای منفی برای کنفرانسی با این اهمیت است". وی تصریح کرد که باید به ایران در بحران سوریه به عنوان "بخشی از راه‌حل" نگریست.
وزارت امور خارجه آلمان نیز اعلام کرد که فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه این کشور، در کنفرانس صلح سوریه در مونترو حضور خواهد داشت.
ائتلاف ملی سوریه از تصمیم جدید بان کی مون استقبال کرد و عدم حضور ایران را نشانه‌ای مثبت برای کنفرانس آتی دانست و اعلام کرد که در کنفرانس صلح سوریه شرکت می‌کند.
آمریکا، فرانسه، بریتانیا و عربستان سعودی پیشتر حضور ایران در کنفرانس سوریه را منوط به پذیرش توافق‌های حاصل در کنفرانس ژنو ۱ کرده بودند، اما ایران پیشاپیش گفته بود که هیچ پیش‌شرطی را نمی‌پذیرد.