"اختلاف بر سر آزادی ایرانیها" علت تأخیر اجرای توافق حمص
۱۳۹۳ اردیبهشت ۱۵, دوشنبهاجرای توافقی که روز جمعه (۲ مه/ ۱۲ اردیبهشت) میان دولت سوریه و مخالفان مسلح در حمص به دست آمد گویا با مشکل روبرو شده است. طبق توافق یادشده به افراد مسلح امکان داده شد مرکز حمص را ترک کنند و به دو محله در شمال شهر عقب بنشینند که همچنان زیر تسلط مخالفان است.
سایت اینترنتی روزنامه "شرق الاوسط" روز دوشنبه (۵ مه/ ۱۵ اردیبهشت) نوشت که ظاهرا مشکل به اجرای بخشی از توافق برمیگردد که ناظر بر آزاد کردن ۷۰ ایرانی و لبنانی است که گروگان "جبهه اسلامی" هستند.
"جبهه اسلامی" از نیروهای عمده مخالف رژیم اسد است که بر خلاف "جبهه النصره" و "امارات اسلامی شام و عراق" نیرویی کمتر افراطی شناخته میشود.
علاوه بر مسئله آزادی افراد یادشده نحوه خروج افراد مسلح مخالف از بخش قدیمی حمص هم همچنان با ابهامهایی روبروست.
به گزارش رسانههای عربی در این بخش شهر که از دو سال پیش در محاصره ارتش سوریه است هنوز ۲۲۵۰ نفر اقامت دارند که اغلبشان شبهنظامیان وابسته به گروههای مسلح مخالف هستند.
افراد مسلح مخالف تقاضا کردهاند که برای ممانعت از حمله احتمالی نیروهای رژیم اسد، به هنگام عقبنشینی میانجیگران ایرانی و اعضای سازمان ملل نیز در خودروهای حامل آنها باشند.
ایران از حکومت بشار اسد با مشاورههای نظامی و تسلیحات پشتیبانی میکند. حزبالله لبنان که به حکومت ایران نزدیک است نیز مستقیما وارد درگیریهای سوریه شده و در کنار نیروهای اسد علیه مخالفان میجنگد. برخی از کارشناسان موفقیتهای اخیر رژیم اسد در عرصه نظامی را از جمله با همین همکاری حزبالله و نیز تشدید کمکهای ایران مرتبط میدانند.
جزئیات تازه از دخالت ایران در درگیریهای سوریه
جنگ داخلی سوریه بیش از پیش به عرصه مقابله نیابتی جمهوری اسلامی و حکومتهای عربی منطقه خلیج فارس به رهبری عربستان سعودی درآمده است. مقامهای ارشد جمهوری اسلامی بحران کنونی در سوریه را جزئی از تلاش کشورهای غربی، اسرائیل و شیخنشینهای خلیج فارس برای "شکستن حلقه اصلی مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی" و محدودسازی قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه معرفی میکنند.
در تازهترین اظهارات در این زمینه سردار حسین همدانی، فرمانده سابق "سپاه محمد رسولالله"، جنگ کنونی در سوریه را متوجه جمهوری اسلامی دانسته و گفته است: «تمامی کشورهای آمریکایی، اروپایی و عرب منطقه صاحب منافعی در سوریه هستند که به دنبال جلب آن هستند. از جمله این کشورها امریکاست که با ایجاد بحران در این کشور به دنبال تامین امنیت اسرائیل و قطع تسلط ایران بر منطقه است.»
همدانی در ادامه به نحوی کمسابقه به تشریح جزئیات بیشتری از کمکهای مختلف ایران به رژیم اسد پرداخته است. خبرگزاری مهر که سخنان این فرمانده سپاه در همدان در روز یکشنبه را بازتاب داده از قول او نوشته است: «مطابق تصمیمات نظام جمهوری اسلامی، باید ستاد پشتیبانی از سوریه در استانهای کشور تشکیل شود تا همه اعم از کارمندان و بازاریان در کمک به ملت و دولت سوریه از هیچ کمکی فروگذار نکنند.»
اظهارات همدانی یکی از صریحترین اذعانها به دخالت موثر و گسترده ایران در تحولات داخلی سوریه است. این فرمانده سپاه سپس با تصریح این که "در شرایط کنونی ایران در سوریه قدرت پنهان و ناشناختهای است"، افزوده است: «ایرانیان حزب الله دوم را در سوریه تشکیل دادند و با نظام و راهبردی تهیه شده از سوی ایران، امروز امنیت دمشق پس از یک سال و نیم برقرار شده.»
با این همه، همدانی دخالت گسترده ایران در جنگ سوریه را در جهت کمک به حکومت یا مردم این کشور نمیداند، بلکه میگوید که "اقدام به تشکیل حزبالله، دفاع وطنی و تقویت جبهه مقاومت نه برای دفاع از دولت بشار اسد و مردم سوریه بلکه دفاع از سطح انقلاب اسلامی" است.
"لزوم کمکهای مردم ایران به سوریه"
در حالی که ایران به گفته کارشناسان به دلیل سوءمدیریتها و تحریمها با یکی از بدترین شرایط اقتصادی سی سال اخیر روبروست و بیکاری، کاهش درآمدها و نرخ بالای تورم به سختی به معیشت مردم عادی آسیب وارد آورده، سردار همدانی با تشریح وضع بد اقتصاد سوریه از "راهاندازی و تشکیل ستاد پشتیبانی ار مردم سوریه" خبر داده است.
همدانی اهمیت کمک به سوریه را همانند کمکهای مالی و غیرمالیای دانسته که مردم ایران در زمان جنگ علیه عراق به کشور خودشان کردند: «با توجه به اینکه نظام سوریه به علت قطع درآمد حاصل از توریسم، کشاورزی و دام و نفت مشکل جدی اقتصادی دارد و زیرساختهای این کشور از بین رفته باید هر کس به اندازهای که توانایی دارد همانند زمان جنگ تحمیلی عراق به ایران، کمک کند.»
انتخابات ریاست جمهوری با سه "نامزد خودی"
در صحنه نظامی در سوریه، خبرها از درگیری میان نیروهای مخالف نیز حکایت دارند. به گفته فعالان مخالف، تا کنون ۶۰هزار از اهالی سوریه در شرق این کشور به دلیل شدت درگیریها میان نیروهای افراطی اسلامگرا مجبور به آوارگی و فرار شدهاند.
به رغم این شرایط، حکومت اسد به تدارک برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روز ۳ ژوئن (۱۳ خرداد) ادامه میدهد.
روز یکشنبه کمیسیون انتخابات این کشور صلاحیت صرفا سه نفر از ۲۴ نفری که ثبتنام کرده بودند را برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری تایید کرد.
در کنار بشار اسد، ماهر نجار، از اعضای حزب کمونیست و نماینده مجلس، و نیز حسن النوری، کارخانهدار و از وزرای سابق دولت، هم اجازه نامزدی در انتخابات را یافتهاند. حزب کمونیست سوریه دهههای متمادی از شرکای حزب بعث در دولت بوده است.
مخالفان و کشورهای حامی آنها انتخابات پیشرو را یک "مضحکه" میدانند. به گفته آنها در حالی که بخش بزرگی از سوریها در حال آوارگی هستند و مخالفان یا مسلح شدهاند یا در تبعید به سر میبرند از انتخابات دموکراتیک نمیتواند صحبتی در میان باشد.