آغاز همه‌پرسی استقلال در شرق اوکراین
۱۳۹۳ اردیبهشت ۲۱, یکشنبه
سه میلیون نفر از جمعیت ۶ میلیون و پانصد هزار نفری دونتسک و لوگانسک برای رفراندوم روز یکشنبه (۱۱ مه/۲۱ اردیبهشت) به پای صندوق‌های رای فراخوانده شده‌اند. لوگانسک و دونتسک پیشاپیش خود را "جمهوری خلق" خوانده‌اند.
این رفراندوم به منظور اعلام استقلال از اوکراین برگزار می‌شود و همانند همه‌پرسی کریمه، به معنای الحاق به روسیه نیست.
دولت کی‌یف هشدار داده که برگزاری رفراندوم در شرق، خطر تجزیه اوکراین را در پی دارد. اروپا و آمریکا نیز تاکید کردهاند که این همه‌پرسی را به رسمیت نمی‌شناسند.
ناظران آگاه تردید دارند که جدایی‌طلبان توانسته باشند شرایط و امکانات برگزاری یک انتخابات قاعده‌مند و منظم را فراهم کرده باشند. انتظار نمی‌رود ناظران بین‌المللی نیز بتوانند بر فرایند رای‌گیری نظارت کنند.
غرب به امید بازگشت ثبات به اوکراین به انتخابات ریاست جمهوری چشم دوخته است. این انتخابات قرار است در روز ۲۵ ماه مه برگزار شود.
بیشتر بخوانید: جدایی‌طلبان اوکراین به رغم فراخوان پوتین رفراندوم برگزار می‌کنند
الکساندر تورچینف، رئیس جمهور موقت اوکراین، شامگاه شنبه (۱۰ مه/۲۰ اردیبهشت) در وبسایت خود نوشت که جدایی لوگانسک و دونتسک "گامی به سوی پرتگاه" خواهد بود.
تورچینف همچنین تصریح کرد: «کسانی که به دنبال جدایی هستند، متوجه نیستند که این تصمیم به معنای نابودی کامل زندگی اقتصادی و اجتماعی اکثریت سکنه در منطقه خواهد بود.»
آمادگی کی‌یف برای مذاکره
او اعلام کرد که آماده مذاکره برای دادن خودمختاری بیشتر به منطقه از طریق تغییر در قانون اساسی است. او در عین حال تاکید کرد که این آمادگی به معنای گفت‌وگو با تروریست‌ها نیست، چرا که "با افراد سلاح به دست نمی‌توان به دنبال راه‌حل گشت".
منظور تورچینف از تروریست‌ها شبه‌نظامیانی هستند که ایستگاه‌های پلیس و ساختمان‌های دولتی در لوگانسک و دونتسک را اشغال کردهاند.
تورچینف افزوده که گفت‌وگو مشمول کسانی نمی‌شود که دست به قتل، خشونت و شکنجه زده‌اند. جدایی‌طلبان هم متقابلا برای مذاکره با کی‌یف، شرط عقب‌نشینی سربازان اوکراینی از شرق این کشور را طرح کردهاند.
نظرسنجی‌های انجام شده در هفته‌های گذشته نشان می‌دهند که مردم منطقه به حفظ وحدت اوکراین تمایل دارند، اما جدایی‌خواهان از پیروزی خود مطمئن هستند. این یقین تا آنجاست که لژاگین، مسئول همه‌پرسی دونتسک می‌گوید: «انتخابات ریاست جمهوری ۲۵ مه در اینجا برگزار نخواهد شد.»
بیشتر بخوانید: پایکوبی در مسکو و کریمه؛ درگیری در ماریوپول
پونوماریوف، شهردار خودخوانده اسلاویانسک اعلام کرده که هیچ مشکلی بر سر راه برگزاری همه‌پرسی روز یکشنبه نیست و همه چیز آماده است. او می‌گوید: «ما کمیسیون انتخابات تشکیل داده‌ایم. حوزه‌ها، صندوق‌ها و اتاقک‌های رای نیز همه آماده شده‌اند. کلیه مشکلات سازماندهی برطرف شده‌اند و رفراندوم در هر هوایی برگزار خواهد شد.»
همه‌پرسی در هرج و مرج
فراخوان و یادآوری منتقدان که همه‌پرسی را مطابق آیین‌نامه‌ها و قوانین نمی‌دانند، به گوش کسی نرفته است. به دلیل کمبود پول، هیچ تدبیری برای ایمنی برگه‌های رای در نظر گرفته نشده است. این برگه‌ها با سه دستگاه چاپگر عاریه‌ای تکثیر شده‌اند.
یک روز مانده به برگزاری رفراندوم در شرق این کشور، شهرهای بزرگ منطقه درگیر تنش بودند. شورشیان پس از کشته شدن هفت الی ۲۰ نفر در بندر ماریوپل، در خیابان‌ها سنگربندی کردند.
گارد ملی اوکراین در این میان از مرکز شهر ماریوپول که هفت نفر در آن طی درگیری‌های روز جمعه (۹ مه/۱۹ اردیبهشت) کشته شدند، عقب نشست.
وسایل و تجهیزات بازمانده نیروهای گارد ملی، از سوی تظاهرکنندگان هوادار روسیه نابود شده‌اند. آنها یک تانک از کار افتاده را نیز با کوکتل مولوتف به آتش کشیدند.
ماجرای دستگیری تعدادی از کارکنان صلیب سرخ در دونتسک نیز به آرامی خاتمه یافت. جدایی‌طلبان، آنها را پس از هفت ساعت بازجویی دوباره آزاد کردند. گفته می‌شود یکی از این کارکنان مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.
آلمان و فرانسه در این میان از طرفین منازعه خواسته‌اند از تحریک و خشونت پرهیز کنند و درگیری‌ها را تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ۲۵ ماه مه پایان دهند.
فرانسوا اولاند و آنگلا مرکل، رهبران دولتی فرانسه و آلمان روز شنبه (۱۰ مه/۲۰ اردیبهشت) اعلام کردند که اگر انتخابات اوکراین در موعد مقرر برگزار نشود، تحریم‌های جدیدی علیه روسیه وضع می‌کنند.
این در حالی است که روز جمعه (۹ مه/۱۹ اردیبهشت) دیمیتری روگوزین، معاون نخست وزیر روسیه نیز طعم تحریم اتحادیه اروپا را چشید. هواپیمای روگوزین که عازم ترانس‌نیسترا، منطقه خودمختار در مولداوی بود، اجازه عبور از حریم هوایی اوکراین را نیافت و مجبور شد با تغییر چند ساعته مسیر، از طریق رومانی و بلغارستان به مقصد برسد.
اتحادیه اروپا و آمریکا ۲۱ مقام و ۱۷ شرکت روسی دخیل در بحران اوکراین را تحریم کردهاند. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت سفر به اروپا و آمریکا، منع صدور ویزا و مسدود شدن دارایی اشخاص می‌شوند.