مأموریت بس‌دشوار کاوشگر فیله برای فرود بر ستارهی دنبالهدار
۱۳۹۳ آبان ۲۱, چهارشنبه
کاوشگر فیله ساعت ۹:۳۵ دقیقه روز چهارشنبه (۱۲ نوامبر/ ۲۱ آبان) به وقت اروپای مرکزی برای فرود بر سطح ستارهی دنبالهدار به نام "پی۶۷/چوریوموف-گراسیمنکو-چوری" از حامل خود در فضا رها شد.
طبق محاسبات کارشناسان آژانس فضایی اروپا این کاوشگر قرار است در زمانی به مدت هفت ساعت فاصله ۲۲ کیلومتری تا سطح ستاره دنبالهدار را طی کند.
ستاره دنبالهدار پی۶۷ سطح کوچکی دارد و به سرعت در حال حرکت است. این ستاره قدرت جاذبه اندکی دارد. از آنجا که کاوشگر فیله نیز موتور حرکت ندارد طی کردن این فاصله ۲۲ کیلومتری هفت ساعت زمان خواهد برد.
کاوشگر فیله دارای یک چنگک انفجاری است که سنسورهای آن هنگام تماس با سطح ستاره تحریک خواهد شد تا این چنگک باز شود و کاوشگر را به سطح ستاره متصل کند.
کارشناسان آژانس فضایی اروپا که از ده سال پیش انتظار رسیدن چنین روزی را می‌کشیدند اکنون امیدوارند که کاوشگر آنها موفق شود برای نخستین بار در تاریخ علم هوا و فضا، بر سطح یک ستارهی دنبالهدار فرود آید.
کاوشگر فیله مارس سال ۲۰۰۴ میلادی همراه سفینه "روزتا" به فضا پرتاب شد. مأموریت این سفینه یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو برای آژانس فضایی اروپا هزینه برداشته است.
مشکلات غیرمنتظره ساعاتی پیش از آغاز مأموریت
آژانس فضایی اروپا چهارشنبه ۱۲ نوامبر (۲۱ آبان) ساعاتی قبل از آغاز مأموریت اعلام کرد که در آخرین ساعات با مشکلات غیرمنتظره‌ای مواجه شده است؛ از جمله اینکه سنسورهای چنگک کاوشگر باز نمی‌شوند.
اگر این چنگک هنگام فرود نیز باز نشود و سطح فرود کاوشگر نیز هموار نباشد ممکن فیله واژگون شود.
استفان اولامک از سازمان فضایی اروپا که امیدوار است همه چیز خوب پیش‌رود می‌گوید: «اگر فیله واژگون شود و آنتن‌های آن رو به بالا نباشند نمی‌توانیم با آن ارتباط برقرا کنیم.»
البته این نگرانی نیز وجود دارد که فلیه با فعال شدن سنسورهای چنگک فرود هنگام تماس یا سطح سیاره به جای فرو روفتن در آن مانند یک توپ به فضا پرتاب شود.
سطح ستاره دنبالهدار پی۶۷ به سطحی از سنگ و یخ و یا ساد‌ه‌تر به پوست فندق شباهت دارد.
اگر فیله نتواند روی چنگک سه پایه خود بایستند حتی ممکن است به درون یک چاله تاریک سر خورد. کارشناسان سازمان فضایی اروپا حتی نمی‌دانند که سطح این ستاره دنبالهدار چقد سخت یا نرم است.
تأمین انرژی با صفحات سولار
تنها پس از فرود موفق کاوشگر فیله، کارشناسان هوا و فضا برای نخستین بار اطلاعاتی از سطح ستاره‌های دنبالهدار دریافت خواهند کرد. البته فیله باید در مکانی آفتابی فرود آید چون قرار است انرژی مورد نیاز برای انجام مأموریت را به کمک صفحات سولار از نور خورشید تأمین کند.
این صفحات می‌توانند تا مارس ۲۰۱۵ میلادی انرژی خورشید را به انرژی مورد نیاز فیله تبدیل کنند. البته فیله قرار است تنها به مدت یک هفته اطلاعاتی از سطح ستاره دنبالهدار پی۶۷ جمع‌آوری کند.
این ستارهی دنبالهدار نیز مانند سایر دنباله‌دارها قطعاتی باقیمانده از زمان تشکیل منظومه شمسی است که حدود چهار و نیم میلیارد سال پیش تشکیل شده‌اند.
این قطعات با سرعت زیاد در منظومه شمسی در حرکت هستند و کارشناسان هوا و فضا تا کنون تنها اطلاعات بسیار اندکی در مورد آنها جمع‌آوری کرده‌اند.
آنها امیدوارند اطلاعاتی که کاوشگر فیله و سفینه روزتا به زمین ارسال می‌کنند به درک بهتر نحوه شکل‌گیری منظومه شمسی و سابقه کره خاکی زمین یا حتی نحوه پیدایش حیات بر سطح زمین کمک کند.
ساعات طولانی انتظار تا رسیدن نخستین سیگنال‌ها
هرچند که با توجه به سرعت حرکت بالای ستاره دنبالهدار تعیین مکان دقیق فرود وجود نداشته اما کارشناسان سازمان فضایی اروپا کاوشگر فیله طوری برنامه‌ریزی کرده‌اند که در محدو‌ده‌ای با شعاع ۵۰۰ متر بر سطح ستاره فرود آید.
فیله باید حدود ساعت ۱۶:۳۰ روز چهارشنبه (۱۲ نوامبر/ ۲۱ آبان) به سطح این ستاره دنباله رسد و در صورت فرود موفق ساعت ۱۷ نخستین سیگنال‌های تأیید فرود خود را به زمین مخابره کند.
این کاوشگر قادر خواهد بود مدت کوتاهی پس از فرود نخستین تصاویر پانورما از محیط اطراف خود را به زمین مخابره کند. کاوشگر فیله دارای ده سیستم تخصصی از جمله برای بررسی ترکیبات شیمیایی و قدرت جاذبه ستاره دنبالهدار محل فرود خود است.