ابراز تردید آمریکا و بریتانیا نسبت به دست‌یابی به توافق نهایی هسته‌ای
۱۳۹۳ آبان ۲۹, پنجشنبه
فیلیپ هاموند٬ وزیر امور خارجه بریتانیا روز چهارشنبه (۲۸ آبان٬ ۱۹ نوامبر) در بحبوحه مذاکرات فشرده هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی در وین و در آستانه فرارسیدن ضرب‌الاجل از پیش تعیین‌شده اعلام کرد که کشورش نسبت به حصول توافق جامع هسته‌ای تا دوشنبه هفته آینده خوش‌بین نیست٬ اما ممکن است راهی برای تمدید این ضرب‌الاجل وجود داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ فیلیپ هاموند در جمع خبرنگاران در ریگا٬ پایتخت لاتویا گفت: «من خوش‌بین نیستم که بتوانیم همه کارهای باقی‌مانده را تا دوشنبه به انجام برسانیم٬ اما فکر می‌کنم اگر تحرکات قابل توجهی صورت گیرد٬ می‌توانیم راهی برای تمدید ضرب‌الاجل بیابیم تا توافق نهایی حاصل شود.»
به گفته او تمدید مجدد ضرب‌الاجل منوط به این است که «پیش‌رفت‌های لازم در مسیر درست صورت گیرد.» تنها چهار روز تا پایان ضرب‌الاجلی که از شش ماه پیش برای دست‌یابی به توافق جامع و بلندمدت هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی تعیین شده باقی مانده است.
همچنان بخش چشمگیری از شکاف‌ها و اختلاف‌ها باقی است و با نزدیک شدن روز دوشنبه (۳ آذر٬ ۲۴ نوامبر) حالا بار دیگر سخن از تمدید دوباره این مهلت به میان آمده است.
وزیر امور خارجه بریتانیا معتقد است تنها در صورتی توافق در چهار روز آینده حاصل خواهد شد که مذاکره‌کنندگان ایرانی «انعطاف‌پذیری بی‌سابقه‌ای از خود نشان دهند.»
فیلیپ هاموند همچنین گفت: «ما خواهان توافق با ایرانیم٬ اما توافق بد نمی‌خواهیم و معتقدیم دست‌نیافتن به توافق از توافق بد بهتر است.»
به گفته او «توافق اساسی توافقی است که به ما اطمینان لازم را بدهد که برنامه هسته‌ای ایران فقط و فقط مقاصد غیرنظامی را دنبال می‌کند و هیچ‌گونه ابعاد نظامی ندارد؛ توافقی که در آن ظرفیت غنی‌سازی ایران محدود به سطحی است که نمی‌تواند تهدید نظامی باشد.»
تونی بلینکن٬ مشاور امنیت ملی آمریکا هم در واشنگتن گفت: «رسیدن به توافق با ایران غیرممکن نیست٬ اما بسیار دشوار است و همه‌چیز بستگی به این دارد که ایران بخواهد گام‌های لازم را برای متقاعد کردن ما و هم‌پیمانان‌مان بردارد یا نه.»
پیتر ویتیگ٬ سفیر آلمان در آمریکا هم احتمال تمدید دوباره مهلت مذاکرات را رد نکرد و گفت: «دست‌یابی به توافق منجر به ارتقای روابط ایران و قدرت‌های جهانی و تقویت همکاری‌ها در بحران‌های منطقه‌ای از جمله در سوریه و لبنان خواهد شد٬ اما اگر مذاکرات بی‌نتیجه باشد هیچ‌کسی پیروز میدان نخواهد بود.»
دیدار محرمانه جان کری با وزیر امور خارجه عمان
مذاکرات همچنان در وین در جریان است و طرفین در تلاش‌اند تا راهی برای حل‌وفصل این بحران ۱۲ ساله هسته‌ای بیابند. در روزهای گذشته برخی دیگر از مقامات ایرانی و غربی هم حصول توافق تا پیش از فرارسیدن ضرب‌الاجل را ناممکن دانسته و تمدید را نتیجه محتمل گفت‌وگوهای جاری خوانده‌اند.
هنوز هیچ گمانه‌زنی و اطلاعاتی درباره شرایط تمدید احتمالی ضرب‌الاجل توافق نهایی منتشر نشده است. یکی از اختلافات مهم حل‌نشده در کنار ابعاد غنی‌سازی و زمان‌بندی رفع تحریم‌ها٬ مساله مدت‌زمان توافق نهایی با ایران است.
بیشتر بخوانید: صفحه ویژه پرونده هسته‌ای ایران
ایران می‌گوید اعتبار این توافق تا پایان ریاست‌جمهوری حسن روحانی خواهد بود؛ بنابراین با فرض انتخاب مجدد او در دوره آینده٬ این توافق می‌تواند شش ساله باشد. آمریکا اما در جست‌وجوی توافقی ۲۵ ساله است.
آمریکایی‌ها می‌گویند توافق نهایی باید دست‌کم عمری ۱۲ تا ۱۵ ساله داشته باشد. با توجه به پیچیدگی‌های ساخت سیاسی در ایران که رهبر جمهوری اسلامی در آن تصمیم‌ساز نهایی است٬ سازش بر سر این مساله بسیار دشوار به نظر می‌رسد.
گفته می‌شود جان کری٬ وزیر امور خارجه آمریک٬ روز چهارشنبه در هتلی در لندن با یوسف بن علوی٬ وزیر امور خارجه عمان دیداری خصوصی و محرمانه داشته که از جزئیات آن خبری منتشر نشده است.
خبرگزاری اسوشیتدپرس گزارش داده که عمان اگرچه در جریان مذاکرات حضور ندارد٬ اما در شرایط کنونی پل مهمی میان مقامات ایرانی و آمریکایی است. به گزارش این خبرگزاری یوسف بن‌علوی در روزهای گذشته در تهران بوده و احتمالا حامل پیام مهمی از سوی مقامات ایرانی برای جان کری است.