دلیل حبس گزارشگر واشنگتن پست در ایران هنوز ناروشن است
۱۳۹۳ دی ۲۱, یکشنبه
پنج هفته پیش جیسون رضائیان در دادگاهی در تهران حضور یافت تا به او تفهیم اتهام شود. دادگاه این گزارشگر روزنامه آمریکایی "واشنگتن پست" حدود ده ساعت به طول انجامید. اما به گفته خویشاوندان او که در طول ماه گذشته دو بار موفق به ملاقات با او شده‌اند، جیسون رضائيان هنوز نیز نمی‌داند که ماهیت دقیق اتهام علیه وی چیست. او همچنین تا کنون اجازه نداشته با یک وکیل صحبت کند.
جیسون رضائيان از سال ۲۰۱۲ ریاست دفتر "واشنگتن پست" در ایران را بر عهده داشته است. او بیش از ۱۷۰ روز است که در زندان اوین به سر می‌برد. "واشنگتن پست" می‌نویسد به نظر می‌رسد این طولانی‌ترین مدت حبس برای یک روزنامه‌نگار غربی در ایران باشد.
مری برم رضائیان، مادر، و علی رضائیان، برادر جیسون رضائیان به "واشنگتن پست" گفته‌اند که هفته‌ها پس از برگزاری نخستین جلسه دادگاه، جیسون تنها می‌داند که پنج اتهام علیه او مطرح کرده‌اند که مربوط به "فعالیت‌های خارج از عرصه روزنامه‌نگاری" می‌شوند.
خانواده جیسون رضائیان از دولت جمهوری اسلامی درخواست کرده است که به جیسون که دارای تابعیت دوگانه ایرانی – آمریکایی است، اجازه دسترسی به وکیل را بدهد و اتهامات علیه این روزنامه‌نگار را به آگاهی افکار عمومی برساند.
علی رضائيان به "واشنگتن پست" گفت: «واقعیت این است که از آغاز قوانین را زیر پا گذاشته‌اند و اصول قانون اساسی‌ایران را که می‌گوید چگونه باید با یک بازداشتی رفتار کرد در نظر نگرفته‌اند.»
برادر جیسون رضائیان افزود: «جیسون از این موضوع آگاه است. این بخشی از مسائلی است که باعث ناراحتی شدید وی می‌شود.»
درخواست‌ها برای آزادی جیسون رضائیان
"واشنگتن پست" تا به‌حال چندین بار از جمهوری اسلامی ایران درخواست کرده که گزارشگر این روزنامه را آزاد کند. مدیر عامل "واشنگتن پست"، مارتین بارون، در یادداشت پایان سال خود خطاب به کارمندان "واشنگتن پست" بر نگرانی‌های روزنامه درباره بازداشت رضائیان در ایران تاکید کرد.
مدیرعامل "واشنگتن پست" در یادداشت خود از جمله نوشت: «ما از بیعدالتی شدیدی که در مورد جیسون رضائیان - گزارشگر ما که ماه‌هاست در ایران با اتهاماتی نامعلوم زندانی شده - اعمال می‌شود، احساس خشم می‌کنیم.»
دولت آمریکا نیز خواستار آزادی رضائیان شده و وزیر امور خارجه این کشور، جان کری در این باره در حاشیه مذاکرات اتمی با ایران با مقامات جمهوری اسلامی ایران صحبت کرده است.
قرار است جان کری هفته آینده با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در رابطه با مذاکرات اتمی ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در ژنو دیدار کند. ظریف پیش از این از رضائیان به عنوان روزنامه‌نگاری "منصف" نام برده و گفته است "امیدوار است که مدت بازداشت وی کوتاه باشد".
عدم انتقال درست موارد اتهام
رضائيان که در کالیفرنیا به دنیا آمده و بزرگ شده به همراه همسرش، یگانه صالحی، در روز ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۴ (۳۱ تیر ۱۳۹۳) بازداشت شد. اما او تا تاریخ ۶ دسامبر (۱۵ آذر) که نخستین دادگاه علیه او تشکیل جلسه داد، تفهیم اتهام نشده بود. خانواده او گفتند که رضائیان فارسی صحبت می‌کند اما نمی‌تو‌اند به فارسی بخواند و بنویسد. دادگاه مترجمی را به کار گرفته بوده که ظاهرا انگلیسی صحبت می‌کرده، اما نمی‌توانسته به خوبی بیان کند که چه اتهاماتی علیه رضائیان مطرح شده‌اند.
علی رضائیان به "واشنگتن پست" گفت: «او هنوز ۱۰۰ درصد مطمئن نیست که اتهاماتش چیست. چون اتهام خاصی در مورد عملی خلاف وجود نداشته است.»
یگانه صالحی که تابعیت ایران را دارد و روزنامه‌نگار است در ماه اکتبر با سپردن وثیقه آزاد شد. اما او اجازه خروج از ایران را ندارد. به گفته خانواده رضائيان، یگانه صالحی نیز با اتهاماتی روبروست، اما این اتهامات به شدت اتهامات علیه همسرش نیستند.
وضعیت سلامتی رضائيان
مری رضائيان که مقیم استانبول است در ماه دسامبر به ایران سفر کرد و توانست دو بار در اواخر ماه دسامبر با پسرش ملاقات کند. او و مادر یگانه صالحی در ۲۵ دسامبر برای نخستین بار به مدت یک ساعت با جیسون رضائیان دیدار کردند. به گفته آنان، مقامات زندان با یک دوربین از ملاقات میان این سه تن فیلم برمی‌داشته‌اند.
مری رضائیان گفت که از دیدن ظاهر پسرش متحیر شده، چون او بسیار تغییر کرده و وزن از دست داده بوده است.
در دیدار دوم در ۳۰ دسامبر هم مادر و هم همسر جیسون رضائیان اجازه داشته‌اند به طور جداگانه اما تنها برای مدتی کوتاه با او ملاقات کنند. این نخستین بار از اوایل ماه دسامبر بوده که یگانه صالحی اجازه دیدار و صحبت با همسرش را یافته بوده است.
مری رضائیان به "واشنگتن پست" گفت که پسرش در حال مبارزه و تلاش است تا بخاطر چند مشکل سلامتی خود از رسیدگی درمانی برخوردار شود. در حال حاضر مقامات زندان اوین به مشکل فشار خون او رسیدگی می‌کنند، اما هنوز عفونت چشم او درمان نشده است. جیسون رضائیان همچنین از درد پشت که بر اثر خوابیدن روی زمین به وجود آمده رنج می‌برد و گفته است که در مواقعی نمی‌توانسته به طور عادی راه برود.
به گفته مادر جیسون رضائیان، پسرش همواره خندان بوده و روحیه خوبی داشته، اما اینک به نظر غمگین و افسرده می‌آید.
خانواده رضائیان گفته‌اند که پیش از این جیسون در حبس انفرادی بوده، اما اکنون در یک بند با چند زندانی دیگر به سر می‌برد. به او اجازه داده‌اند از هوای آزاد استفاده کند و تمرینات ورزشی داشته باشد. در آغاز از او پنج تا ۶ روز در هفته بازجویی می‌کرده‌اند، اما هم اکنون تنها گاهی نام او را برای بازجویی صدا می‌کنند.
علی رضائیان به "واشنگتن پست" گفت که طولانی بودن بازجویی‌ها نشانگر آن است که شواهد برای تهمت زدن علیه برادرش ضعیف است. او افزود که دولت ایران "می‌کوشید که شواهدی را در مورد چیزی تولید کند، هر چیزی که باشد.»
مقامات جمهوری اسلامی ایران به رضائیان اجازه نداده‌اند با وکیلی که خانواده‌اش برای او در تهران گرفته است صحبت کند. وکیل او همچنین نتوانسته اطلاعاتی درباره اینکه اتهام موکلش چیست به دست بیاورد.
حال قرار است پرونده جیسون رضائیان به دادگاهی برای محاکمه او ارجاع شود. اما روشن نیست که این دادگاه چه موقع برگزار خواهد شد.