نیسمن می‌خواست رئیس جمهور آرژانتین را بازداشت کند
۱۳۹۳ بهمن ۱۵, چهارشنبه
ویویانا فاین، مامور قضایی رسیدگی به پرونده مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن، از پیدا شدن یک پیش‌نویس ۲۶ صفحه‌ای خبر داده است. این نوشته نشان می‌دهد که نیسمن در صدد صدور حکم جلب کریستینا کیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین بوده است.
سه روز پیش‌تر، روزنامه «کلارین» چاپ بوئنوس آیرس در باره این پیش‌نویس گزارش داده بود، اما دولت و دستگاه قضایی آرژانتین این خبر را تکذیب کرده بودند. ویویانا فاین، روز چهارشنبه ۴ فوریه، تکذیب پیشین خود را «خطای غیرعمد» خواند و تاکید کرد که در این زمینه، زیر فشار دولت نبوده است.
پیش‌نویس مربوطه در ماه ژوئن ۲۰۱۴ تنظیم شده و مبتنی بر جلب قضایی وزیر خارجه آرژانتین، هکتور تیمرمن نیز بوده است. به نظر می‌رسد نیسمن بعدها از طرح این پیشنهاد منصرف شده است.
پیدا شدن چنین سندی از نگاه تحلیل‌گران، نشانگر بحرانی عمیق در دستگاه قدرت آرژانتین است. نیویورک تایمز به نقل از سرجیو برنشتاین، کارشناس علوم سیاسی می‌نویسد، رسوایی در میان نخبگان دولتی آرژانتین همواره وجود داشته اما صدور حکم جلب برای مقامی که همچنان در راس کارهاست، بی‌سابقه است.
ابهام در چگونگی مرگ نیسمن
جسد آلبرتو نیسمن، روز ۱۸ ژانویه در حمام خانه‌اش در بوئنوس آیرس پیدا شد. گلوله‌ای به سر او شلیک شده بود و کنارش تپانچه‌ای قرار داشت. او قرار بود در همان روز در جلسه پرسش و پاسخ مجلس آرژانتین حضور یابد و نتایج رسیدگی به پرونده انفجار در مرکز یهودیان «آمیا» را به اطلاع نمایندگان برساند. در این انفجار در سال ۱۹۹۴، ۸۵ نفر کشته شدند. چند مقام ارشد جمهوری اسلامی جزء متهمان این پرونده بوده‌اند.
نیسمن در بررسی‌های خود خانم کیرشنر، رئیس جمهور آرژانتین را متهم به دخالت در این پرونده به نفع ایران کرده بود. تحقیقات او نشان می‌داد که دولت آرژانتین در ازای نفت، وعده مختومه کردن پرونده را به مقامات ایرانی داده است.
مرگ نیسمن، خودکشی اعلام شده، اما هنوز شواهد روشنی برای این مدعا وجود ندارد و فرضیه کشته شدن او همچنان قوی است. در نخستین تحقیقات پزشکی قانونی اعلام شده که نیسمن خودکشی کرده است.
دوستان و آشنایان دادستان ۵۱ ساله آرژانتینی فرضیه خودکشی او را بر این اساس رد می‌کنند که چند ساعت بیشتر به زمان حضور او در پارلمان نمانده بود. آن‌ها می‌گویند اگر نیسمن خودکشی کرده چرا یادداشت خداحافظی از خود به جای نگذاشته و چرا حتی در خانه‌اش، لیست خرید مایحتاج برای روز بعد پیدا شده است.
رئیس جمهور آرژانتین، شخصا در یک نامه سرگشاده اعلام کرده که نیسمن قربانی یک تبهکاری شده است. وی نوشته است که نیسمن را کشته‌اند تا دولت او را زیر فشار و اتهام بگذارند. خانم کیرشنر در هفته گذشته طرح انحلال سازمان امنیت آرژانتین را به مجلس داد.
پیشینه ماجرا
روز ۱۸ ژوئيه سال ۱۹۹۴ در مرکز فرهنگی یهودیان (آمیا) بمبی منفجر شد که در جریان آن ۸۵ نفر کشته و ۳۰۰ نفر زخمی شدند. تحقیق درباره این واقعه مرگبار حدود ۱۰ سال متوقف مانده بود، تا این که آلبرتو نیسمن در سال ۲۰۰۴ وظیفه دنبال کردن پرونده را بر عهده گرفت.
او در سال ۲۰۱۳ چند تن از مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران را متهم کرد که شبکه‌ای تروریستی در آمریکای جنوبی ایجاد کرده و دستور بمب‌گذاری در مرکز فرهنگی یهودیان را صادر کرده‌اند.
محسن رضایی، علی اکبر ولایتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، احمد وحیدی، علی فلاحیان و هادی سلیمانی‌پور شخصیت‌هایی هستند که نام آن‌ها در کیفرخواست آلبرتو نیسمن به چشم می‌خورد. جمهوری اسلامی تا کنون تمام این اتهامات را رد کرده است.
بر اساس توافقی که در ژانویه ۲۰۱۳ میان ایران و آرژانتین امضا شد، قرار بود دو کشور برای بررسی اتهاماتی که متوجه مقام‌های جمهوری اسلامی شده، یک کمیسیون حقیقت‌یاب تشکیل دهند.
توافق‌نامه دو کشور مبتنی بر تشکیل یک کمیسیون حقیقت‌یاب با عضویت پنج قاضی مستقل بود تا شواهد و اسناد انفجار آمیا را بررسی کرده و از متهمان ایرانی این پرونده با سفربه ایران بازجویی کنند. مطابق این توافق، هیچ‌یک از قضات نباید اهل ایران یا آرژانتین باشند.
آلبرتو نیسمن، دادستان کل آرژانتین از جمله مخالفان این طرح بود. او این توافق را دخالتی بی‌مورد در حوزه‌های قضایی و نقض اختیارات این قوه می‌دانست.