روایت‌های متفاوت از افزایش اندک تولید نفت ایران
۱۳۹۴ اردیبهشت ۲۵, جمعه
آژانس بین‌المللی انرژی در تازه ترین گزارش ماهانه خود که در رسانه‌های داخلی، از جمله خبرگزاری ایسنا نیز منعکس شده اعلام کرد، میزان تولید نفت خام ایران در ماه آوریل با ۹۰ هزار بشکه افزایش نسبت به ماه قبل به دو میلیون و ۸۸۰ هزار بشکه در روز رسید.
این بالاترین سطح تولید نفت در ایران از زمان تشدید تحریم‌ها در تابستان سال ۲۰۱۲ است. با شدت گرفتن تحریم‌هایی که صنایع نفت و گاز و مبادلات مالی جمهوری اسلامی را هدف گرفته‌اند تولید و صادرات نفت به حدود نصف کاهش یافت.
در ماه آوریل تولید نفت برخی دیگر از کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نیز افزایش داشته که رقیب ایران، عراق بیشترین سهم از این افزایش را دارد.
بیشتر بخوانید: بلندپروازی‌های نفتی عراق در رقابت با ایران
عراق در جایگاه دوم اوپک
به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی عراق با ۱۰۰ هزار بشکه افزایش نسبت به ماه گذشته، تولید نفت خام خود را به سه میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسانده و همچنان در جایگاه دوم کشورهای اوپک قرار دارد.
این نهاد میزان نفت تولید شده توسط عربستان، امارات متحده عربی، کویت و عراق را در حد بالاترین سطح تولید در سه دهه گذشته گزارش کرده است.
درباره میزان افزایش تولید نفت خام توسط ایران آمارهای گوناگونی ارائه شده است. در گزارش ماه آوریل دبیرخانه اوپک این میزان اندکی بیش از ۴۵ هزار بشکه در روز اعلام شده و برخی منابع آن را ۱۰ هزار بشکه عنوان می‌کنند.
به این ترتیب ۱۲ کشور عضو اوپک در ماه آوریل ۳۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت تولید کرده‌اند. کاهش تقاضای جهانی و افزایش عرضه نفت توسط اعضای اوپک از عوامل اصلی سقوط قیمت‌ها در ماه‌های گذشته محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید: جهانگیری: کاهش بهای نفت می‌تواند دردسرساز باشد
ادعای لغو غیررسمی تحریم‌ها
پیش‌بینی می‌شود با لغو یا تعلیق تحریم‌ها در صورت امضای توافق‌نامه هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+۵، این کشور تولید و صادرات نفت خام را افزایش دهد.
به گفته‌ی بیژن‌زنگنه، وزیر نفت، در دوران تحریم‌ها که همچنان ادامه دارد ۶۰ درصد سهم بازار نفت ایران در اختیار دیگر تولیدکنندگان قرار گرفت و چنانچه تحریم‌ها به طور کامل برداشته شود ظرف چند ماه تولید و صادرات افزایش خواهد یافت.
خبرگزاری مهر جمعه، ۲۵ اردیبهشت در گزارشی ادعا کرد که "لغو غیررسمی تحریم‌های نفتی" علیه ایران آغاز شده و "پایانه‌های نفتی کشور هم میزبان کشتی‌های نفتکش اروپایی و آسیایی" شده‌اند.
این خبرگزاری در ادامه نوشت، "نقل و انتقال ارز، تامین پوشش بیمه‌ای و ممنوعیت ورود کشتی‌های نفتکش به پایانه نفتی ایران در خلیج فارس" سه محور اصلی تحریم‌ها علیه ایران هستند.
خبرگزاری مهر ضمن اذعان به این که هیچ یکی از این تحریم‌ها برداشته نشده‌اند به نقل از "یک مدیر ارشد شرکت نفت" که نامش ذکر نشده "از بازگشت قابل توجه کشتی‌های نفتکش خارجی برای حمل و بارگیری نفت خام صادراتی ایران" خبر می‌دهد.
بیشتر بخوانید: نقش نفت در گسترش فساد و استبداد در جمهوری اسلامی
صادرات نفت افزایش نیافته
در ادامه‌ی این گزارش تناقض‌آمیز، تنها از نفتکشهای ترکیه و چین و ژاپن سخن در میان است و نامی از هیچ کشور اروپایی برده نمی‌شود.
محسن قمصری مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، به تازگی گفته است، در صورت لغو تحریم‌ها "قطعا آسیا بازار اصلی صادرات نفت خام ایران خواهد بود و احتمال از سرگیری صادرات نفت به چند کشور آفریقایی هم وجود دارد".
ایران در سال گذشته روزی یک میلیون بشکه نفت خام و ۳۰۰ هزار بشکه میعانات گازی صادر کرد و تا مذاکرات هسته‌ای به نتیجه نرسد این میزان تغییر محسوسی نخواهد کرد.
مطابق توافق‌نامه هسته‌ای ژنو (آذر ۹۲/ نوامبر ۲۰۱۳) که تا پایان مهلت مذاکرات معتبر است، ایران می‌تواند تنها به اندازه میانگین صادرات خود در آن زمان (حدود یک میلیون بشکه در روز) نفت بفروشد.
کشورهای ۱+۵ متعهد شده‌اند "تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا بر بیمه و خدمات حمل و نقل مرتبط" برای این میزان صادرات را به حالت تعلیق درآورند. به این ترتیب ایران پیش از امضای احتمالی توافق‌نامه نهایی امکان افزایش صادرات نفت را ندارد و انتقال این میزان نفت به وسیله نفتکشهای ترکیه، چین و ژاپن به معنای "لغو غیررسمی تحریم‌ها" نیست.