1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

فشار بی‌سابقه مخالفان تندرو بر تیم مذاکرات هسته‌ای

MM۱۳۹۴ خرداد ۱۲, سه‌شنبه

با نزدیک شدن موعد مقرر برای دستیابی به توافق هسته‌ای، فشار تندروها بر تیم مذاکرات شدت گرفته است. تجمع‌های روزهای گذشته در مشهد و قم به تحصن در شیراز رسیده و دانشجویان و استادان دانشگاه سپاه نیز دولت را تهدید کرده‌اند.

https://p.dw.com/p/1Faj8
عکس: Isna

پنجشنبه گذشته (۷ خرداد ۱۳۹۴) تجمعی با عنوان "ما اجازه نمی‌دهیم" در مشهد برگزار شد و مهرداد بذرپاش، مشاور جوان محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق و تعدادی دیگر از مخالفان دولت روحانی برنامه هسته‌ای در آن سخنرانی کردند.

این تجمع "اعتراض مردم مشهد به زیاد‌ه‌خواهی و تحقیر ملت ایران توسط ۵+۱" معرفی شد. تصاویر برخی پلاکاردهای این تجمع به طور گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی و وبسایت‌های خبری انتشار یافت؛ از جمله تصاویر پلاکاردهایی که تعدادی از خانم‌هایی با چادر سیاه در دست داشتند و شعارهای تندی علیه آمریکا و اسرائیل بر روی آن نوشته شده بود.

به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا) سخنرانان گردهمایی مشهد عموما مدیران دولت محمود احمدی‌نژاد بودند. جمعی از "تشکل‌های فرهنگی، هیئت‌های مذهبی، خانواده شهدا و ایثارگران، نخبگان و علمای مشهد" به عنوان دعوت‌کننده این گردهمایی معرفی شدند. استانداری خراسان رضوی گفته برای برگزاری این تجمع هیچگونه مجوزی داده نشده است.

بیشتر بخوانید: صفحه ویژه پرونده هسته‌ای ایران

دو روز بعد از مشهد، گردهمایی مشابهی با عنوان "ماهم اجازه نمی‌دهیم" در مدرسه فیضیه قم برگزار شد. سخنران اصلی این تجمع غلامعلی حداد عادل، نماینده مجلس و یکی از چهره‌های اصول‌گرای نزدیک به آیت‌الله خامنه‌ای بود.

حداد عادل در این سخنرانی گفت: «حضور ما در اینجا برای این است که ما نسبت به رفتار طرف مقابل مذاکرات نگرانیم. ما می‌خواهیم با این حضور نگرانی خودمان را از آن جهت اعلام کنیم که طرف اصلی این مذاکرات، آمریکاست و ملت ما به آمریکا اعتماد ندارد.»

تحصن شیراز

سلسله گردهمایی‌های "ما اجازه نمی‌دهیم" در شهرهای دیگر مانند قزوین نیز برگزار شده است، اما این گردهمایی در شیراز به تحصن تبدیل شده است. رسانه‌های وابسته به اصول‌گرایان نوشته‌اند: «جمعی از دانشجویان جنوب كشور در اعتراض به زیاده خواهی‌های آمریكا در روند مذاكرات هسته‌ای در مسجد دانشگاه شیراز تحصن كردند.»

تحصن شیراز روز دوشنبه و در مسجد دانشگاه شیراز آغاز شده و بسیج دانشجویی سازمانده آن است. رسانه‌های ایران نوشته‌اند بیش از ۶۰۰ نفر در این تحصن شرکت دارند. مسئولان نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه شیراز نیز در جمع متحصنین حضور دارند.

گروه‌های دانشجویی طرفدار تندروها مانند جنبش عدالت‌خواه دانشجویی، انجمن اسلامی دانشجویان، جامعه اسلامی دانشجویان، مجمع دختران مسلمان و دانشجویان فسا، مرودشت، داراب، زرقان، سپیدان هم در این تحصن حضور دارند.

عباس توانا مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه شیراز گفته است در حال حاضر از بیشتر شهرستان‌های استان فارس و برخی استان‌های جنوبی کشور نظیر هرمزگان و بوشهر در این تحصن حضور دارند. وی گفته تحصن تا زمانی‌که مسئولین به سخنان ما گوش دهند ادامه دارد.

مجوز تجمع‌ها از کجا صادر‌ می‌شود؟

سلسله گردهمایی‌هایی مخالفان مذاکرات هسته‌ای در حالی یکی پس از دیگری برگزار می‌شود که مسئولان وزارت کشور اعلام کرده‌اند که به هیچ یک از آنها مجوز نداده‌اند.

مدیرکل استانداری خراسان رضوی یک روز پیش از برگزاری تجمع مشهد گفته بود این تجمع فاقد مجوزهای قانونی لازم است و اجازه برگزاری مراسم تجمع بدون مجوز قانونی داده نخواهد شد. با این همه تجمع مشهد بدون هیچ مانعی برگزار شد. در دیگر شهرها نیز گردهمایی‌ها عموما در اماکن دولتی برگزار شده‌اند.

قدرت‌نمایی تندروهای مخالف دولت روحانی چنان چشم‌گیر است که برخی رسانه‌های هوادار دولت می‌گویند این روزها در ایران، "دلواپسان" در راس امورند. عنوان "دلواپسان" را تندورها از نخستین گردهمایی خود در اردیبهشت سال ۱۳۹۳ گرفتند که در مقابل سفارت سابق آمریکا در تهران برگزار شد.

وزیر کشور هفته گذشته اعلام کرد که این وزارتخانه له یا علیه مذاکرات هسته‌ای مجوزی برای تجمع و گردهمایی صادر نمی‌کند اما برخلاف گفته وزیر کشور، تندروها هر زمان و هر جا که خواسته‌اند تجمع‌های خود را برگزار کرده‌اند و کسی نتوانسته از آن‌ها جلوگیری کند.

فعالان سیاسی در ایران یکی از دلایل برگزاری راحت تجمع‌های تندروها را حضور قوی مدیران دوران محمود احمدی‌نژاد، به ویژه در وزارت‌خانه‌های کلیدی مانند وزارت کشور می‌دانند. عبدالله ناصری، مدیر خبرگزاری ایرنا در دولت محمد خاتمی اخیرا به روزنامه اعتماد گفته بود: «الان ٧٦ درصد از نیروهای احمدی‌نژاد هنوز در دستگاه اجرایی وزارت كشور حضور دارند.»

عبدالله ناصری، رحمانی‌فضلی وزیر کشور را متهم کرده که با زیرکی این نیروها را فقط جابه‌جا کرده "اما همچنان همه جا دست نیروهای قبلی است".

پیش از ناصری، علی محمد غریبانی، استاندار پیشین آذربایجان غربی گفته بود مدیرانی در دولت روحانی کار می‌کنند که با او نیستند و "مدیران احمدی‌نژاد و محمدباقر قالیباف" هستند. به گفته غریبانی، در دوران احمدی‌نژاد بیش از ۸۰ درصد صندلی‌های وزارت کشور را نظامیان اشغال کردند و این وضع همچنان پابرجاست.

تهدید دانشگاه سپاه

همز‌مان با تجمع و تحصن تندروها، "اساتید، دانشجویان و کارکنان دانشگاه امام حسین" که دانشگاه سازمانی سپاه پاسداران ایران است و برای این نیرو کادر تربیت می‌کند در بیانیه‌ای بدون نام بردن از فرد و گروه مشخصی هشدار داده: «برخی می‌خواهند سست عنصری و خستگی خود در پیگیری مجدّانه و مجاهدانه آرمان‌های عظیم انقلاب اسلامی را به مردم نسبت داده و چهره درخشان ملت ایران را مشوه کنند.»

دانشگاه سپاه در بیانیه خود به "شبهه‌ای" اشاره کرده که "اولویت پیگیری مسائل اقتصادی و معیشتی ملت را مانع و مخل اقامه ارزش‌های بین‌المللی اسلامی جمهوری اسلامی می‌داند".

دانشگاه سپاه نوشته است: «این دیدگاه معتقد است پیشرفت‌های علمی- صنعتی و نظامی مانند صنعت هسته‌ای، تبدیل به بهانه‌ای برای قدرت‌های بزرگ شده تا از این مسیر کشور را تحت فشارهای اقتصادی قرار دهند، لذا باید تا مدتی نامعلوم از ادامه این مسیر خودداری کرد.»

این بیانیه سپس نقل قولی از آیت‌الله خمینی خطاب به مسئولان دولت آورده و خواستار توجه به آن شده است. به گفته بیانیه دانشگاه سپاه، آیت‌الله خمینی گفته است: «مسئولان ما باید بدانند که انقلاب ما محدود به ایران نیست. انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام است... مسائل اقتصادی و مادی اگر لحظه‌ای مسئولین را از وظیفه‌ای که بر عهده دارند منصرف کند، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد.»

آیت‌الله خمینی همچنین گفته: «باید دولت جمهوری اسلامی تمامی سعی و توان خود را در اداره هرچه بهتر مردم بنماید، ولی این بدان معنا نیست که آنها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانی اسلام است منصرف کند.»

Gegner der Atomverhandlung in Iran
عکس: Isna
Iran KW22 Protest Atomverhandlung
عکس: ISNA