جنگ در قفقاز: اعلام وضعیت جنگی در گرجستان

درحالی که واحدهای نظامی روسیه و ارتش گرجستان برای دومین روز در حال نبرد با یکدیگر در اوستیای جنوبی هستند، به نظر می‌رسد که جنگ به آبخازستان، منطقه‌ی ناآرام دیگر گرجستان نیز کشیده شده است. آبخازستان نیز سال‌هاست که در کنترل جدای‌خواهان طرفدار روسیه قرار دارد. 

وزیرخارجه‌ی دولت خودخوانده‌ی آبخازستان بعد از ظهر روز شنبه (۹ اوت / ۱۹ مرداد) اعلام کرد، نظامیان وابسته به جدایی‌طلبان آبخاز حمله‌ی هوایی و توپخانه‌ای خود را آغاز کرده‌اند تا ارتش گرجستان را وادار به عقب‌نشینی از تنگه‌ی کودوری (Kodori) کنند. بخش شمالی این تنگه، تنها منطقه‌ای که هنوز توسط گرجستان کنترل می‌شود. این وزیر آبخازستان گفت، آنها ناگزیر از واکنش و بازکردن جبهه دیگر علیه دولت گرجستان بودند، زیرا با اوستیای جنوبی قرارداد دوستی دارند.

با آغاز درگیری در منطقه‌ی آبخاز، دولت گرجستان اکنون در برابر جنگی با چندین جبهه قرارگرفته است. هر دو منطقه‌ی جدایی‌طلب با روسیه پیوند دارند و مورد حمایت کامل مسکو هستند. میخائیل ساکاشویلی امروز بعد از ظهر رسما در کشور وضعیت جنگی اعلام کرد. او پیشتر از پارلمان خواسته  بود با اعلام وضعیت جنگی در کشور موافقت کند.
 
نبردهای سنگین در شینوالی

به گزارش خبرگزاری‌های بین‌المللی، صبح روز شنبه (۹ اوت / ۱۹ مرداد) درگیری شدیدی میان واحدهای نظامی روسیه و ارتش گرجستان در تسخینوالی مرکز استیای جنوبی رخ داد. در حالی که شهر تسخینوالی کاملا تخریب شده، هر دو طرف درگیری ادعا دارند که کنترل شهر تسخینوالی را به دست گرفته‌اند. رسانه‌های روسیه صبح امروز به نقل از منابع نظامی آن کشور خبر دادند "سربازان روسیه شهر تسخینوالی را تماماً آزاد" کرده‌اند. وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرد که در حال فرستادن واحدهای نظامی بیشتر به تسخینوالی است.

منابع گرجی اما می‌گویند کنترل شهر در دست آنهاست. میخائیل ساکاشویلی، رئیس‌جمهور گرجستان گفته است: ارتش گرجستان کنترل کامل منطقه‌ی اوستیای جنوبی را به دست گرفته‌اند. ساکاشویلی پیش از ظهر امروز در تفلیس اعلام کرد که کشورش در شرایط جنگ به سر می‌برد. یک مقام ارشد گرجستان گفته است، میخائیل ساکاشویلی ممکن است امروز حالت فوق‌العاده در کشور اعلام کند.

در همین‌حال، یکی از فرماندهای نظامی گرجستان می‌گوید کشورش در حال خارج ساختن همه‌ی ۲هزار سرباز خود از عراق است. همه‌ی این نفرات در منطقه‌ی درگیری اوستیای جنوبی استقرار خواهند یافت. به گفته‌ی این مقام نظامی گرجی، ایالات متحده‌ی آمریکا در خارج ساختن سربازان گرجی از عراق  به آنها کمک خواهد کرد.

 بمباران تاسیسات نفتی

از سوی دیگر دولت گرجستان بامداد امروز از بمباران برخی مناطق گرجستان توسط جنگنده‌ای روسی خبر داد. بنا به این گزارش‌ها، سه پایگاه نظامی گرجستان از جمله یک پایگاه در نزدیکی تفلیس، پایتخت کشور مورد حمله قرار گرفته است. همچنین سخنگوی وزارت کشور گرجستان گفته است، تاسیسات صدور نفت در غرب گرجستان نیز از سوی روس‌ها بمباران شده است. این سخنگوی گرجی گفته است، خط لوله‌ی نفتی باکو - جیحان که از خاک گرجستان عبور می‌کند، هدف حمله قرار گرفته است. بنا به این گزارش، شهر بندری پوتی در ساحل دریای سیاه مورد حمله قرار گرفته و چند نفر غیرنظامی کشته شده‌اند. منابع روسی حمله به تاسیسات نفتی را تکذیب می‌کنند.

وزارت خارجه‌ی روسیه صبح روز شنبه اعلام کرد که درگیری‌ها در اوستیای جنوبی دستکم ۱۶۰۰ کشته به جای گذاشته است. یکی از معاونان وزارت خارجه‌ی روسیه نیز گفت، از هنگام آغاز درگیری‌های بیش از ۳۰ هزار نفر از منطقه فرار کرده‌اند.

درگیری‌ها در اوستیای جنوبی زمانی بالا گرفت که دولت گرجستان به ارتش این کشور دستور داد برای "برقراری نظم و قانون" وارد اوستیای جنوبی شود. اوستیای جنوبی چندین سال است که در کنترل جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه است. اکثریت روس‌تبار این منطقه دو سال پیش اعلام استقلال کردند، اما این اعلام استقلال از سوی جامعه بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است.

روسیه: غرب در بحران سهیم است

سرگئی لاروف، وزیر خارجه روسیه روز شنبه غرب را متهم کرد که در بحران به‌وجود آمده در اوستیای جنوبی نقش دارد. لاروف گفت، آنهایی که به رغم هشدارهای اروپا، به تجهیز نظامی گرجستان زیر رهبری ساکاشویلی، کمک کرده‌اند، اکنون باید خود را مسئول احساس کنند. لاروف بدون نام بردن از ایالات متحده‌ی آمریکا، غرب را متهم کرد که نیروهای نظامی گرجستان را با انواع سلاح‌ها مجهز کرده و آنها را آموزش می‌دهد.

وزیر خارجه‌ی روسیه گفت، اتحادیه اورپا و سازمان امنیت و همکاری اورپا همواره نسبت به تجیهز و تسلیح گرجستان هشدار می‌دادند. لاروف موضع روسیه در بحران اوستیای جنوبی را همچنان حمایت از شهروندان روس در این منطقه اعلام کرد. ۹۰ درصد ساکنان اوستیای جنوبی پاسپورت روسی دارند. این منطقه مجموعاً ۷۰ هزار نفر جمعیت دارد.

وزیر خارجه روسیه همچنین ساکاشویلی، رئیس‌جمهور گرجستان را متهم کرد که بدون هیچ دلیلی به اوستیای جنوبی حمله کرده است. او گفت، روسیه اجازه کشتار در اوستیا را نخواهد داد. لاورف که پیش از ظهرر روز شنبه در یک کنفرانس تلفنی با خبرنگاران غربی شرکت کرده بود، گفت، از نگاه روسیه ساکاشویلی گرجستان را فقط برای گرجی‌ها می‌خواهد. به همین دلیل در صدد پاک‌سازی قومی است.

وزیر خارجه روسیه ساکاشویلی را فردی معرفی کرد که به خاطر تحصیل در آمریکا، به متدهای تبلیغاتی در غرب آشناست. به گفته لاروف، رئیس جمهور گرجستان می‌داند که چگونه می‌تواند بر افکار عمومی در غرب تاثیر بگذارد.

واکنش‌های بین‌المللی

جامعه جهانی، سیاستمداران هر دو طرف درگیری در قفقاز را به خویشتن‌داری و انعطاف دعوت کرد. اتحادیه اورپا، ایالات متحده‌ی امریکا، پیمان ناتو و دولت آلمان خواهان قطع فوری جنگ شدند.  سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا اعلام کردند یک نماینده‌ی مشترک برای میانجیگری به منطقه اعزام می‌کنند.

ایالات متحده‌ی امریکا خواهان قطع فوری درگیری‌ها و خروج واحدهای نظامی روسیه از منطقه درگیری شد. کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما از مسکو می‌خواهیم تا حملات هوا‌یی به خاک گرجستان را پایان دهد، به تمامیت راضی و حاکمیت ملی این کشور احترام بگذارد واحدهای نظامی خود را از منطقه‌ی درگیری خارج کند.»

شورای امنیت نیز بعداز ظهر دیروز (جمعه ۸ اوت)  به درخواست روسیه نشستی اضطراری تشکیل داد تا  درگیری در اوستیای جنوبی را بررسی کند. گزارش شده که شورای امنیت نتوانسته بر سر اعلامیه‌ی پیشنهادی روسیه به توافق برسد.

م / خبرگزاری‌های فرانسه، رویترز، آسوشیتدپرس